Powered By Blogger

Tuesday, September 27, 2011

රතු ග්‍රහයා මත නිල් දිය දහර ගැන නව බලාපොරොත්තුවක්

altඅඟහරු ග්‍රහයා මතුපිට ද්‍රව ජලය පැවතීමේ ඉඩක් පවතින බවට නාසා ආයතනයේ විද්‍යාඥයෝ පවසති.
වසර 15කට අධික කාලයක් තිස්සේ නාසා ආයතනයේ විද්‍යාඥ‍යෝ මේ සම්බන්ධයෙන් බලාපොරොත්තු තබා තිබූ අතර මේ වනවිට එය තහවුරු කළ හැකි සාක්ෂි ලැබෙමින් පවතින බවද ඔවුහූ වැඩිදුරටත් පවසති.
altනාසා ආයතනයේ අඟහරු නිරීක්ෂණය පිළිබඳ පර්යේෂණ කණ්ඩායමේ ප්‍රධානියෙකු වන මයිකල් මේයර් මහතා පවසන්නේ එහි ජලය තිබේ නම් ජීවයද පැවතිය හැකි බවයි.
ඇරිසෝනා සරසවියේ ග්‍රහ‍ලෝක භූ විද්‍යාවේදියෙකු වන ඇල්ෆ්‍රඩ් මැක්එවන් විසින් දැනට ලැබී ඇති අඟහරු  ග්‍රහයාගේ ඡායාරූප පදනම් කරගනිමින් පවසන්නේ රතු ග්‍රහ‍යා‍ගේ ගිම්හාන සෘතුවේදී ජලය ගලාගිය 'ඇල' මාර්ග වැනි සළකුණු දක්නට ඇති බවත් ඒවා ශීත සෘතුවේදී නොපෙනී යන බවත්ය. එබඳු 'ඇල' මාර්ග දහසකට වඩා අඟහරු මතින් සොයාගත හැකි බවද ඔහු වැඩිදුරටත් පවසයි.
එබැවින් තමා අඟහරු මත ලුණු ලවණ මිශ්‍රිත ජලය ඇතැයි බලාපොරොත්තු වන බවද ඔහු වැඩිදුරටත් පවසා තිබේ. ලුණු මඟින් එම ජලයේ අයිස් සෑදෙන උෂ්ණත්වය තවත් පහළ හෙළන බවද මැක්එවන් විසින් වැඩිදුරටත් පෙන්වා දෙයි. කෙසේවුවද මෙය තවමත් කල්පිතයක් පමණක් බවද ඔහු වැඩිදුරටත් පවසා තිබේ.
අඟහරු ග්‍රහයා මතුපිට ඝන අවස්ථාවේ පවතින ජලය (අයිස්) ඇති බව විද්‍යාඥයින් විසින් මෙයට පෙර අනාවරණය කරගෙන තිබිණි.
මේ සම්බන්ධයෙන් AFP පුවත් සේවය අනාවරණය කළේ මෙසේය. (Video)


CollectSpace වෙබ් අඩවිය එය මෙසේ වාර්තාකර තිබිණි. (Video)

altසූර්යයන් 02ක් වටා පරිභ්‍රමණය වන ග්‍රහ ලොවක් ප්‍රථම වරට සොයා ගෙන ඇති බව බී.බී.සී. පුවත් සේවය වාර්තා කරයි.
කෙප්ලර් 16bලෙස නම් කොට ඇති මෙම ග්‍රහ ලොව නාසා කෙප්ලර් දුරේක්ෂය මගින් සොයා ගනු ලැබූවකි.
මෙම ග්‍රහලොව පෘථිවියේ සිට ආලෝක වර්ෂ 200ක් තරම් දුරින් පිහිටා ඇත. කෙප්ලර් 16b ග්‍රහලොවේ සූර්යයන් දෙදෙනා අපගේ සූර්යාගේ ප්‍රමාණයෙන් 69%ක් හා 20%ක් තරම් ප්‍රමාණයෙන් කුඩා වන අතර ඒවා ග්‍රහලොවෙහි දිනය අවසන් වන විට ඉර බැස යාම් දෙකක් දෘෂ්‍ය මාන කරවයි.
අපගේ සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයේ සෙනසුරු ග්‍රහයා හා සමාන සිසිල් දැවැන්ත වායුමය ග්‍රහලොවක් වන කෙප්ලර් 16b ග්‍රහ ලොව සිකුරු හා සමාන කාලයකින්, දින 229කින්, හිරු දෙක වටා යයි.
2009 දී අභවකාශ ගත කරන ලද කෙප්ලර් දුරේක්ෂය අපේ සෞර ග්‍රහ මණ්ඩලයේ අයත් මන්දාකිණියේ පෘථීවිය වැනි වෙනත් ග්‍රහලොවක් තිබේදැයි ගවේෂණය කරමින් සිටී.
තාරකාව හා දුරේක්ෂය අතරට ග්‍රහලොවක් පැමිණීමෙන් ක්‍රමික එළිය අඩු වීමකට ලක්වන තරකා නිරීක්ෂණ කිරීම මගින් කෙප්ලර් දුරේක්ෂය ග්‍රහලෝක සහිත තාරකා හදුනාගනී. ද්විත්ව සූර්යයන් ඇති ග්‍රහලෝක තිබිය හැකි බවට පෙර සිට විශ්වාස කෙරුණද එය ප්‍රථම වරට විද්‍යානුකූලව සොයා ගෙන ඇත්තේ මෙමගින් බව ප්‍රකාශ වේ.
alt

Monday, September 19, 2011

උතුරු මැද පළාත් පුෂ්පය - ඇසළ
2011 මැයි මස 15 22:51:28 | සජිව විජේවීර
ඇහැල මල උතුරු මැද පළාත් පුෂ්පයයි. ඇසළ සමයේදී මල් පිපේ. හරිම ශාන්තය. සුන්දරය. කැසියා ෆිස්ටුලා නමින් උද්භිද විද්‍යාත්මකව හඳුන්වන මෙය රනිල කුලයේ ශාකයකි. ’ෂවර්ස් ඔෆ් ගොල්ඞ්’ නමින් ඉංගී‍්‍රසි බසින් හඳුන්වන ඇහැල ශාකය දෙමළ බසින් ’අප්පායි, තිරුක්කොනායි, කවානි’ සහ ’කොන්නි’ යන නම් වලින ්ද හැඳින්වේ. මධ්‍යම ප‍්‍රමාණයේ ශාකයකි. වන  පොත්ත අළු පැහැයට හුරු දුඹුරු පැහැයක් ගනී හැම වසරකම පෙබරවාරි සමයේ මල් හටගැනීම ඇරැඹේ මල් සියල්ල හැලී යන්නේ අගෝස්තු මාසයේදී ය.
දීප්තිමත් කහ පැහයකින් යුතු දිග කිනිත්තක් ලෙස සැකසුණු පුෂ්ප මංජරියක් හෙවත් පොකුරු වශයෙන් එල්ලා වැටේ.. ගස පුරාම මල් හටගනනා බැවින් මල් පිපෙන සමයේ සම්පූර්ණ ගසම කහ පැහැයකින් අතිශය චමත්කාර ජනක දර්ශනයක මතු කරයි් .
ශී‍්‍ර ලංකාවේ වියළි කලාපයේ හොඳින් වැවෙන මෙම ශාකය ඉන්දියාව, මලයාසියාව, චීනය, ජාවා සහ පිලිපීනය යන රටවලද දැකිය හැකියි.. ලෙස උද්‍යාන හා නගර අලංකාරකිරීමට යොදා ගනී ඇහැල ශාකය ඖෂධීය වටිනාකමකින් ද යුතුය.
මෙහි පොතු සහ මුල් නියුමෝනියාව, හදවත් රෝග, උණ රෝග වැනි රෝග සඳහා යොදන ඖෂධයක් ලෙස ප‍්‍රයෝජනයට ගනී. මුල් සහ කරල් විරේක ඖෂධ ලෙසද යොදා ගනී.
දැව ඉතාමත් ශක්තිමතය.. ඇහළ ගස වරිච්චි බිත්ති සෑදීමට ද ගනී. දළදා මාළිගාවේ බිත්ති සඳහාද මෙම ශාඛයේ දැව යොදාගෙන ඇත.
කෝලම් 2
2011 අගෝස්තු මස 01 10:33:50 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය
ගුරුළා /ගුරුළු රාස්ස
බියකරු වෙසක් දක්වමින් පැමිණෙන අසාමාන්‍ය පක්ෂියෙකි ගුරුළා.
සමුදුර කිමිදගෙන
නාලොවට ගොස් සැණෙකින
උරගුන් ගෙන තුඩින
ඇවිත් අහසට නැගී සැණෙකින
මුදුන සැදි ඔටුනූ
සිරස නයිපෙන තුනකි මැවුණූ
ගැසූ හඬ අකුණූ
ඒය ගුරුළෙක් මෙ සැටි ලකුනූ
පලා ගන සමුදුරය ජල දිය නාග භවනට වඩිමිනා
වෙලා ගෙන සිටි නයි සියල්ලම ගුරළු රජු දැක බියවුණා
හෙලා ගෙන බිම තුඩින් අල්ලා එකෙකු අරගෙන ඉගිළුනා
මෙලා ගය දුටු උරගු තුන් දෙන මහත් හඬ ගසමින් පැනා
වත ද ගිරා තුඩ සේ ගහනත රත්රන් අකුසු ලෙසේ
වත ද එරන් පාට දිලෙන මුකයට ගත් නයෙකු ලෙසේ
නෙත ද රවා පැන සබයට හඬක් ගසයි සෙන විලසේ
හිත ද පිරිය වඩති ගුරුළු කෝලම දුටු සත මෙලෙසේ
අනංග භහිරව
අනග රුව මුදුනේ
දෙවඟන දෙපිට සැදුනේ
රුවින් නෙක වරුනේ
අනග බහිරව නමක් සැදුනේ
සුරඟනක විලසින්
තෙරුවන් දරා සිරසින්
මෙ බෙර හඬ නොලසින්
අසා සබයට ඒය විගසින්
මුදුන දෙවි රුවසේ
දෙදෙන අඟනක් දෙපසේ
තිදෙන මෙම සිරසේ
දරා ගෙන එන මෙලඳ රුවසේ
දෙපිට දෙවඟන අනග රුව මැද පෙදෙහි බබළන විසිතුරූ
ගතට රන්වන් පැහැ සුදු කළු බරණ දිසිවන අමයුරූ
වතට සොමිසිරි සපල කරමින් රඟන රැුකුමට පියකරු
මෙ පිට මිහිසිරි කියා නිම නැත සැපැති මදනට සුරගුරූ
මිරිස්ස දකුණ බදුගොඩ කෝලම් පිටපත
අනගි රුව මුදුනේ
දෙවඟන දෙපිට සැදුනේ
රුවින් නෙක් සැදුනේ
අනග බහිරය නමක් සැදුනේ
සුදුවත් අඳිමිනේ
ඔටුනු බරණින් සැරසුනේ
සබය බසිමින්නේ
අනග බහිරය ඒය මෙදිනේ
රැුගුමට පසන්නා
බෙර හඬ ඇසී එන්නා
තාල සොඳ දන්නා
අනගි බහිරව ලඳුන් එන්නා
කාපිරි කෝලම
අප්පි‍්‍රකා දේසේ
වසනා රකුසු විලසේ
කාපිරි නම් තොසේ
ඒය අඹු සැමි දෙදෙන මෙලෙසේ
මිනිසුන් දුටුව තැන
තොලකට ලොවිය බලමින
කටට කෙල උණමින
බලයි වට පිට නිතර විගසින
කැලයෙන් අල්ලගෙන
නැටුමට පුරුදුකරගෙන
වන සිව්පා ලෙසින
ඒය සබයට බලනු සැනෙකින
මූණ රවුම වට කුරුවට තොල් දෙක රතුවෙලා සොඳට
මාන බලති නිතරම පැන මිනිසුන්ගේ මස කන්නට
දීන ගතිය නිතරම ඇත වන මෘගයො මෙන් කදිමට
සබයේ අද නට නට යන කාපිරි දෙස බලනු සොඳට
දේවගිරි
අසුර ලොව වැසෙමින
අසුරන් හැමට රජවන
මන රස විඳ නිතින
දේව ගිරි යකු ඒය විගසින
සිරස නයි වෙලෙමින
දෙයැස රවා බලමින
විදුර දත් පෙලෙකින
බලයි වට පිට රකුසු උරණින
මුදුන දෙවි රුවකී
දෑල සුරඟන දෙදෙනකී
මැද අසුර යකෙකී
දෑල රකුසු දෙදෙනකී
මුදුන වෙළු නයි පස් දෙන වෙළුනා
යෙදුන මුඛය නයි සවනත වෙළුනා
දුදන සිතින් සැම සත බියකරනා
බලන් දේවගිරි යකු සබ නටනා
කුවෙර එ වෙසමුනි වරමුත් ගන්නේ
මර රුපු ඉසි වර විවරණ ගන්නේ
උරිරු එපෝතක දේ දරන්නේ
නපුරු එ යකු සබයේ රඟදෙන්නේ
(මිරිස්ස උඩුපිල)
සුදු සඟල ඇඳගෙන
පිට වරල කරලාගෙන
දෙව් රුව දරාගෙන
රඟන විලසින් ඒය නොලසින
දෙව් රුව තුනක් හිස
දරමින් සැරසි නොවලස
දේවගිරි නම් යස
කෝලමක් ඒය නොවලස
තිබේ සිරස උඩ තුනක් දෙවි රුව සුරත් පැහැයෙන් බබළන
ඉබේ සැරසුන දඋත පැහැයෙන් පුන් සඳක් මෙන් මූණ දිලිසෙන
ලබා තෑගිත් පගෝදි රුපියල් සිතා සැමගෙන් අලස නොවමින
සබේ නටනා දේවගිරි කල්‍යාණ කෝලම් බලව සතොසින
සබ මැද බැස නටන මෙ ලඳ දැක ලොබ බැද නොඑක දනා
ලැබ ගන්නට පමණ නොලැබ රසමුසු බස් විය දුනිනා
සුබ ගුණ දෙවවි තෙදනා මෙලඳ ඉස දරමින් රැුකවරනා
ලොබ බැඳ මෙලඳ ගැන තරන සලෙලූන් සිත පොලඹවනා
බඩ දරු කෝලම
කවියෙන් අසන කවි
උපදෙස් රැුගෙන කී කවි
බෙලෙනේ සරසා කවි
කියන් බඩදරු කෝලමේ කවි
දරු සුරතල් නිතින්
දකින ඇතොත් සිතපෙන්
හිමි සඳිනි මනරන්
මෙ දුක් දුරුවෙයි යකුන් නටවන්
සලඹ දෙක ගනිමින
උඩික්කිය උරෙහි ලාගෙන
ඔහොරිය පොරවමින
මෙලෙස පත්තතිනි කෙනෙක් දැන් එන
සැරයටිය ගනිමින
හැට්ටය උරයෙ ලාගන
තැනින් තැන වැටෙමින
මහළු අඟනෙක් ඒය විගසින
එදා සිටම වඳට ඉඳේ
පුදා පඬුරු යකුට යඳේ
වදා ගන්ඩ කරපු වඳේ
වදා ගතිමි දරු බිලිඳේ
ඔන්න පුතේ අත්තන්ඩි
දෙතෙයි පුතුට කිසිකන්ඩි
නටාලා ගත් කාසිකන්ඩි
අරන් ගෙදර යන් පුතන්ඩි
නිම්මා විදි බස පෙම්මා
වෙන්ව ගොසින් වැදුවෙමිමා
මම් ම මෙදුක ඉවසම්මා
ඔන්න පුතෙයි බාලම්මා
අත්තක පිපි මලක් ලෙසේ
පෙත්තක ඇඳි රුවක් ලෙසේ
සත්තක මගේ පුතුගෙ යසේ
නෙත් දෙක හැර බලන් මෙසේ
මෙවන් තනේ කිරි නොතබා
පොවන්ඩ මගෙ පුතේ ලොබා
බලන්ට මගේ පුතුගේ සුබා
නුවන් දෙ යැස මැවිය බඹා
ඇගේ තවම ලේ පාටින්
ඉගේ දැවටි පෙකනි වැලෙන්
අගේ වඩන දෙවියෝ දුන්
මගේ පුතා උඹ නාඩන්
අනේ මගේ පුතූ මොකෝ
තනේ බිබී නැළවියකෝ
රණේ රුවසේ නැළවියකෝ
නාඩන් සුරතැල් මැණිකෝ
(කොග්ගල මලලගම කෝලම් පිටපත)
ඇඳි වත බුරුල් කොට
නිදිමත වෙමින් සැමවිට
බුදිනට නොව සතුට
ඉඳින ලඳ මෙලෙස දොල දුක් කොට
කදිමට නිවෙසෙහි මම උන්විටා
මෙදිගස කී බස් ඇසූ පමණටා
විඳිනට බැරි දුක් පැමිණුනි මටා
යදිනෙමි මම ලො රකින සුරිඳුටා
මෙලියට පැමිණුනු තද වේදනා
විලි ලජ්ජා නොවසෙමි මම කියමිනා
පැලීයයි මගේ හදවත මේ දුකිනා
පිළිසරණක් වෙනු දැන් සැමදෙනා
යකදුරු රාලට කීවෙමි තොසින්
දැක නොබලා ඉල්ලී මිල මගෙන්
මොක කරලා මුත් දෙමි ගම දිනන්
සැක හැරලා කියනෙමි නැති සෙයින්
දෙමළ කෝලම
ස්වාමියා සමඟ එන දෙමළ අඟනකි. කවි දෙමළ වචනද සහිතව සකස්කර තිබීම සාහිත්‍ය රසය කුළු ගැන්වේ.
ලක ලකල වාරදු
විපුල ගුණ කසිරදු
නිමල ගුණ පාරදු
දෙමළ අගනෙක් ඔන්න වාරදු
පර නො එක දිරනන්
සමගින් දෙමළ හිමියන්
අත්වැල් බැඳ නිතින්
දෙමළ ළඳ ලිය ඒ විගසින්
ලොල් වූ හිමිට මම එ කියන ඉවතට හරවමිනා
ඇල්වූ පදය මුවරද කරනට වාලම දෙතනා
නිල්ළු පේසු කියා සබේ මැතින් සැමට සිිටිනා
මල්ළු කාසි තාරු කියා නටයි දෙමළ අඟනා
රත්න කූටය
රත්නකූටය යන
නමින් රකුසෙක් රුදුවන
මහත් හඬ ගසමින
ඇවිත් සබයට වදී විගසින
බිරන් වෙස් රැුගෙනා
දනන් බිය කරවමිනා
තිරස යසි දරමිනා
වදී සබයට රකුසු තොසිනා
සෙන හඬ ගුගුරමින
විලස රුදු හඬ ගසමින
යකුන් බිය කරවමින
මොහුට සරිවන යකෙක් නැත වෙන
සිත් තුටු කරන්නේ
ගත් උරිරු වෙසෙකින්නේ
මෙත් ගුණ නොදන්නේ
රත්නකූටව යකෙක් එන්නේ
බෙර ගොස නද අසා
ආලය කරයි විගසා
වෙසමුනි අන නිසා
මෙනර ලොව බැස කෙලී සතොසා
දිලෙන තුරුවකී
තිරස නයි පෙන පසකී
රුදුරු ගුණ යකෙකී
මෙරඟ මඬලට ඒ සැනෙකි
අසුරයා
සුරන් දුන් වරමින
බිරන් වෙස් ගෙන නොලසින
නරන් බිය කරමින
මෙ දැන් එයි අසුර යකු විගසින
කිරුලිස දරා ගන
තෝඩු සඟලක් ලා ගන
රත්පෑයග නෙතින
බලයි වටපිට රවා දෙනයන
මේග හඬ විලසින
බීත කරවයි සැනෙකින
ඈත සිට බලමින
වාත මේගය ලෙසින් ඇවිදින
වෙලී සිරස සිවු නයි පෙනයකින් වකා
වෙලී දරන ඇද වල්ගය කමින් විකා
වෙලී සිටින දෑත මේ අසුරණන් යකා
යලි යයි බියෙන් දුටු හැම යන් නොයකා
නරලොව ඇවිදින් කෙලි පුද ගන්නේ
නරලොව නරයින් ලෙඩ නොකරන්නේ
සබයෙන් ලැබෙනා පඬුරුත් ගන්නේ
සුරපුර යකුනෙයි නොසිටම යන්නේ
නාරිලතා
(මිරිස්ස - උඩුපිල කෝලම්)
රන්වන් පාටිනා
සුදිලෙයි නිතර මුහුණා
සුදුවත් අඳිමිනා
මෙසේ මේ ලිය සබේ එන්නා
හිස පිට මලක් වෙතී
මලපිට රුවක් නම් වෙතී
කළ පිනෙන් රුව ඇතී
මෙසේ නාරිලතා නම් වෙතී
ලතා වෙන් සැමදෙන
මුලා වෙන් සිත බබළන
කලාවෙන් සිත ගෙන
බලාසිටිනේ සබේ සැම දන
කැලේ පිපෙනා මලේ රුව දැන තපස් රැුකි සිල් බිඳෙමිනා
හිසේ රැුඳි මල් පියුම පිට රුව දිලෙන අඟනෙකි බබළනා
මෙසේ මේ ලඳ දුටුව සුදනන් රාගයෙන් මත් වෙලා තුටිනා
සබේ නටනා නාරි කෝලම මෙහි මිසක් වෙන නැති තැනා
මරුවා / මරු රාස්ස
වේග දුරුවන්නා
රාගයෙන් පොලඹන්නා
යාග සිරි මෙන්නා
වේග මරු රකුසු එන්නා
මෙ බෙර හඬ ඇසුවා
සතුටුව මොරක් ගැසුවා
දුටු සතට දුටුවා
මහා මරු රකුසු එනවා
නෙතින් නෙත ඔරවා
දතින් තලූ දෙක සොලවා
සතන් බිය කරවා
ඉ තින් එන්නේ කුරිරු මරුවා
කුරිරු මරු කෝලම
නොයෙක් ඇදුරන්නේ
සිත් සතුටු කරවන්නේ
කැප මේ ලෙසින්නේ
කොහොලමකි සබේ එන්නේ
රත්මල් පැලඳගෙන
රන් නිල් පිළි ද ඇඳගෙන
පිටිතොල දත් කමින
බලයි වට පිට රතැස් හරිමින
නෙත් දෙක රව රවා
කන් දෙක ඔරව ඔරවා
සෙන හඬ ගුගුරවා
ඇවිත් සබයට පැනපි මරුවා
දොඹේ රතැස් දෙක දස දිගද රවා
තිබේ සුරත් ගත් යමගුර ද රවා
අගේ වඩන දන සත බිය කරවා
සබේ සැමට දැන් පෙන්නුය මරුවා
රත් මුගුරක් එක් අතකට ගන්දෑ
නෙත් දෙක රවමින් දුවගෙන එන්දෑ
අත් කරගත් පණ දෙවනු පෙණෙන්දෑ
සිත් බියකරු මරු සබේ නටන්දෑ
භාෂයෙන්/දේශයෙන්/වේශයෙන්/ක‍්‍රියාවෙන් අමුත්තෝ වූ හෙට්ටියොද මරක්කලයො ද ලංසියොද දේශීයයන් අතර කෝලමුන් විය.
හෙට්ටි කෝලම
රට සිටම එන්නන්
වස්තු පොදි බැඳ ගන්නන්
වෙළෙඳම් කරන්නන්
හෙට්ටි සබයට එන්ට එන්නන්
ලත් තම බඩු සොඳට
මහමින් ගෝනි ඇතුළට
තබා ගෙන ගොන් පිටට
පුදින හැම දෙන ගෙනත් ගෙදරට
වෙළඳු පෙර නිතිනා
ඇවිදින් සබේ සිටිනා
වෙළෙඳාම් කරනා
කියම් වෙළඳුන් උපත මෙයිනා
බංගලිදේසේ වෙළදෝ ෂත්දෙන
සමග කතා කරලා
ලංකා වටිනා වස්තුව පටවා
නැව් ෂත බර කර ලා
සිංගා රම් බෙර දවුල් ද තම්මැට
වස්දඬු ගෙන පිඹලා
නංගා සැම බඩු මුදලූත් රැස්කර
පිටත්ව වෙඩි සැර නද කරලා
බාසේ දැනගෙන දේසෙන් ඇවිදින්
මේ රට ගොඩ වෙන්නේ
ආලේ පොළොවේ බැලූවත් පිහිටක් නැත උන්නේ
බෝසේ තෙද මණිමේකල් දෙවිගල්පහුරක් මව මින්නේ
මේසේ තෙදලත් වෙළඳෝ ෂත් දෙන
සබයට බසිමින් නේ
ලෝකාධිපති
අගති දඹ දිවුලෙක
මන්ද නන් දේසයක
උපන් රුදු බල යකෙක
ලෝකාදිපති යකෙක
සිරස නයි පෙන පසෙක
ගෙලෙහෙ නිල් නාගයෙක
දෑත නයි පෙන දෙකක
වෙලා ගන අත් දෙකක
රකුසු යක් මොහොතිනා
බයානක නොපමණා
දෙදල ලෙල දෙවමිනා
ලොකාදිපති යෙනා
නැවත යකු මනනේ
කුවෙර වෙසමුනි ගෙනේ
වරන් ලා නොලසිනේ
මෙසිරි ලක ඉපදුනේ
රුදුරු ගුණ විලසට
ලෙලවා මුගුරු ඉසවට
බිය කරවා සතට
හඬක් ගසමින්වදී සබයට
ලිස්වා සවුසත උවදුරු දුන්දෑ
තොස්වා සවුසිරි නිති ලෙස දෙන්දෑ
සිස්වා හැමතැන සවුසිරි දෙන්දෑ
කස්වා වනයට නොසිට දුවන්දෑ
අයති දඹදිවු තලයෙක
මැද්ද නම් දේසයක
උපන් රුදු බල නොයෙක
ලෝක අදිපති යකෙක
මුදුනේ සිරසට නයි පටලන්නේ
දෑසේ වට නයි දෙන්නකු වැන්නේ
මුකයට දෑගත් නයෙකු ලෙසින්නේ
ලෝක අදිපති යකෙකි නටන්නේ
එ දඹදිව් තලයෙක
මැද්ද නම් වූ දේසෙක
උපන් රුදු බලනෙක
ලෝක අධිපති නම් වූ එයකෙක
වේග හඬ දෙන්නා
නෙක රුදු ගුණය පෙන්නා
ලෝක අධිපති නමිනා
යකෙකු මෙරඟට එන්න එන්නා
මේග හඬ උරඟුන්
ඉසේ වට කර වෙලමින්
ලෝක අධිපතිනන්
යකෙක් මෙරඟට ඒය සැණෙකින්
බීත කරවාගෙන
දෑත සවරණ් ගනිමින
වාත මේගය මෙන
ලෝක අධිපති ඒය පැනගෙන
රත් යමගුරු දෙක සුරතට ගන්දෑ
නෙත් දෙක රවමින් දුව ගෙන එන්දෑ
අත් කරගත් පණ දෙවනු පෙනෙන්දෑ
සිත් බිය කරලා සබේ නටන්දෑ
නරසිංහාවතාරය
(මිරිස්ස - උඩුපිල)
නොබිය සැරසෙන්නේ
පිට වරල ලා ගන්නේ
කුරිරු හඬ දෙන්නේ
මහා නරසිහ යකෙකි එන්නේ
වෙසමුනි රජුන් ගෙන්
වරන් ලැබගෙන ඇවිදින්
නර ලොවට බසිමින්
නරන් බිය කරවාය සතොසින්
සිරස ද දෙසවනේ
ඇත් රුව දෙපස සැදුනේ
සිංහ රුව උඩිනේ
නරන්නේ උරිරු බොන්නේ
මරක්කල කෝලම
මරක්කලූන්ගේ හරක් මැරීමේ කි‍්‍රයාව ගැමියා ට විශේෂ අත්දැකීමකි.
මරක්කල්ලූන් නේ
නරක් කම් කව්ද දන්නේ
හරක් මරමින්නේ
මරක්කල කෝලමයි එන්නේ
රැුවුල වවමින්නේ
පවුල සමඟින් එන්නේ
අවුල යොන්නුන්නේ
කවුද නාසා සබේ ඉන්නේ
බුලත් පයියක් ගෙන
අටවැල් කුරු සමගින
රෙදි ලේන්සු පොදි ගෙන
මරක්කලයෙක් සබේ එති දෑන
ලකල ලක වාරදු
මෙකල ගුණ කයි වීරදු
නිමල ගුණ වාරදු
දෙමළ අඟනෙක් සමග න්‍ාාරදු
උපන් දාම ලෙබ්බේලා ආගමකුත් කරති
සපන් වෙලා සිටින කලට කසාදයක් බඳිති
නිකන් දෙන්න පේව ගේක ෂත් දවසක් සිටිති
ගුඳන් ගතන් දොන් කියමින් ආච්චිලා නටති
ලීලේ මේ ලෙබ්බෙලාගෙ යුතුකම අහපල්ලා
කෝලේ අත් ඇරලා දැන් මක්කම දැනගල්ලා
කෝලේ ඇරලා කෝලම් මූණක් ඇඳගල්ලා
තාලේ පය තියා ඇවිත් සබේ නටාපල්ලා
කිවුල් වතුර තොටු පලවල් වලට ගොසින් නාති
අවුල් සැරෙන් දෑත් දෙකින් දෙකෙක් අල්ල බඳිති
කොවුල් කඩා වැටුණ ලෙසට පාත් වෙලා වඳිති
රැුවුල් වලින් වතුර බින්දු බිමට කඩා වැටෙති
නාගරාස්ස
මුදුනත් දෙස යට නැයින් පස් දෙනෙකි
ගහනත් දෙසවන නයි සිවු දෙනෙකි
මුවටත් මෙ රකුසු උරගුන් යුවලකි
රැුගුමුත් අමුතුව නාග රකුස්සෙකි
නාග ලොව වැජඹෙති
සක්වන ගලට දුවඑති
සක්වළට ඇවිදිති
සක් රකුසු රැුකුමට සබ එති
නෙත් දෙක ඔරමින්
තොල් දෙක රතු පාටින්
විදුරු දත් ලෙලවමින්
ඒය යක් හඬ ගසා සබ දැන්
නෙත් දෙක රවමින් සත බියකර විමන
රන් වන් පාටින් තොල් දෙක බබළන
රන් වන් මුගුරක් සුරතට ගනිමින
වත් තිරිසන් නා රකුසා නටමින
වන්ත‍්‍රි යන්නා රකු වත
සුබ‍්‍රවර්නෙත් බබලනා
චිත්ත‍්‍ර වර්නනත් යම ගුරක්ගෙන
සුරතයෙන් කරකවමිනා
වස්ත‍්‍ර අඳිමින් පාටින්
දෙපය නද දෙනා
විස්ත‍්‍ර ගුණ රුදු රකුසු නා රජ
ඇවිත් සබයෙ නටනා
පංචනාරි ඝටය
(මිරිස්ස-උඩුපිල)
සිරස පිට සැදුනේ
අගන පස් දෙන රුවිනේ
ඝටය ලෙස දිලූනේ
පංච නාරි ඝටය සැදුනේ
පෙර පිනැති විලසින්
හැඩ රුව බලා විගසින්
ලතාවක විලසින්
සබේ එන ලිය දකුව කරපෙන්
ආත්ත - මුත්ත
කටේ දත් සැලෙමින
නිකටත් උල්ව යාමෙන
ජරපත් වේසයෙන
එන්න එන්නේ දෙමහළුන් දන
හයිනැතිවම සිය ගත වැගිරයේ
ගැසි ගැසි එයි අත දඬු විය ලියේ
කයි පයි දොඩමින් විය අපියේ
ඇයි කොයි යනවද නුඹ මැහැලියේ
මහරාලේ නුඹ කොයි යන්නේ දා
දහයිය වාගේ අවගුණ සදා
මහළු කතුන් නොයිදින්නා සදා
අහ ඇවිදින් දැන් කොතනදා
ආඬිගුරු
(මිරිස්ස-උඩුපිල)
තුසි ගුණ මහිමෙන්
රොසි සිත් නොව කුළුනෙන්
දෙසි නෙක බරනින්
කසිරට ගුරු දෙදෙන එති දැන්
අළු ද ගාමින්නේ
නව ගුණ වැලද ගන්නේ
උඩැක්කිය ගන්නේ
ආඬි නැටුමට සබේ එන්නේ
ඉපිද බන් ගාලේ
කන්සා වලට ආලේ
වෙඩි සරඹ බාලේ
පුරුදු කළ මා ගෙනකුඳ රාලේ
වෙඩිලි ගෙන නොමසරු
තඩි මුගුරු සුරතින දැරු
වඩිග ගෝසන් දැරු
ආඬි නැටුමට වරෙන් මහ ගුරු
කාසි රට වැජඹෙන
රුසි සිල්පද දැනගන
වාසි නැටුමට දැන
කාසි රට ගුරු වරෙන් විගසින
සිකිපිල් සුරතින් ගෙනවට
කරකව මින්නේ
සිකිපිල් වත් සිතින් නිතර
සිගමන් සපයන්නේ
නෙකිලොල් කර කයට නිතර
කන්ෂා මයි බොන්නේ
සකි කුල්මත් නොව මෙ සබේ
ආඬි නටාපන්නේ
බඳිනා කළ ජටාව ගෙන
ර පිලින් සදවා
තදිනා ලබු උතු කටු ගෙන
කෝවේ සොඳ දැරු වා
පිඹිනා සක සකසුරු කටගෙන
ඇස්ගෙඩි දෙක නෙරවා
ඔබිනා මේ ආඬිගුරුට තෑගි
දෙමුව නටවා
වක්කගසා කොක්කනපයි
උරකින් එල්ලන්නේ
සොක්ක ඇගිල සක් ගෙඩියක් පිබ
ගෝසා වන්නේ
ඩැක්ක ඩොක්ක ගෙන ගුදිරිය
ඉනවට බඳිමින්නේ
සෙක්ක මුලින් තිබා තබා
රොටි ද විකා කන්නේ
මෙල්ල නොවී කන්ෂා බී උරපයි
ගති පන රැුකෙඬ
ගොල්ල සමග නැවක නැගී ගාළු
පුරයට ගොඩ බසිඬ
නල්ල කියා සින්හල රට කන
තෙල් ගා රොටි කඬ
දිල්ලි රටිං මහගුරු සබේ
නටං තෑගි ගඬ
වලසා
වනතුරු නිති වසන
සුඹස මුල බිම බුදිමින
අස්මි ගෙණ බුදින
කියන් වලසුන් රුදුරු මෙලෙසින
මිනිසුන් දුටු කලට
කිපි එතනින් නැගිසිට
ගුගුරා ගොස් වෙතට
දෑස උපුටා ගනී එමවිට
සිංහයා
ගනරන් ගිරිලෙනෙක සතියක්
සැතපෙමි නා
ගතගුන් ලෙස බිය කරවා
තෙවිටක් සිංහ නද දෙමිනා
පනිමින් මහ ගිගිඳුන් වෙත
නියගින් වෙර බුදිනා
දනමන් තොස වඩමින් සිංහ
රජු බල දැන් නටනා
කේසර සිංහ නද කරලා තම
වෙර පල පාලා
බෝදුර වසනා ගිගිඳුන්
බීතය කරවාලා
කා සිරබිඳ එම තවරණ
මොල උදුරා ලා ලා
කේසර සිංහ රාජයකුගේ
පෑ රඟ බල ලීලා
පෙරකල් අප බෝසත් සිංහ
රජව ඉපිද අර නේ
සුනිමල් ගුණ රුවින් සැපත්
මුණිදුන් වෙත තොසි නේ
එමකල් බුදු බවට පතා
විවරණ ලත් එදිනේ
එමකල් සිට පවතින ඔබx
ගුණයෙකි සිංහ රජු නේ
කොටියා
(මිරිස්ස-උඩුපිල)
සත් නසන දිවියා
වල් වැද රකින දිවියා
බියෙන් දුටු දිවියා
කියන් ඇති රඟ ලකුණු දිවියා
නිය පෙල අවි ලෙසේ
දිග දල විදුරු පෙල සේ
බල කෙසරිඳු ලෙසේ
සිරුර සිතියන් කරන විලසේ
අඳුන් තිත් දිවියා
වල් වැද රකින දිවියා
සත නසන දිවියා
ඇවිත් සබයට වදියි කොටියා
විදුරෙන් කල විලසින් දල වැනසුන් යන දිවියා
නියතින් වන වෙසෙසින් නිති රකිමින් සිය දිවියා
තෙමදින් බිය වදිමින් දුටු පමණින් සිත දිවියා
දන කැන් තොස වඩමින් පැන රඟවන් ලෙස දිවියා
චන්දකින්නර ජාතකය/සඳකිඳුරු කථාව
මහසත් පෙර දවස
උපන් මහ හිමවතෙහි නොවලස
සඳකිඳුරුව යසස
දෙදෙන පසුවෙති එකම පණ ලෙස
සඳ කිඳුරන් දෙදෙන
වීණා ගෑමෙන් ඇවිදින
බඹදත් රජ එදින
දැකල කුල්මත් වුණි කිඳුරඟන
පැතිර ගත රාගෙන්
කිඳුරි හට බැන්ද ආලෙන්
ඈව ගෙන යන මෙන්
දුන්න ගති කිඳුරා මරන මෙන්
දුන්න ගෙන සුරතට
ඇද උරපුරා තදකොට
ඇරිය ඊ සැරයට
වැදුණි කිඳුරගෙ රත් කිහිල්ලට
තෙනෙන තෙනම් ද තෙන තෙනෙනම් ද
තෙනෙ තෙනෙනම් ද තෙනෙ තෙනෙ නා
වරල නිලෙන් ද සිකපිල මෙන් ද
කලඹ ලෙසින් ද පිටට හෙලා
නිමල දිලූන් ද අඩ සඳ මෙන් ද
පුබුදින මෙන් ද බැම සඟලා
විපුල නුවන් ද ඉඳුනිල මෙන් ද
වත සොමිමෙන් ද රතු දෙතොලා
කැකුළු සමන් ද පුබුදින මෙන් ද
නිමල සුදෙන් ද දන්ත පෙලා
බොහෝ සිරින් වත පුන් පතින් තිසරුන්
නුවන් හරිමින් මනා
ලොල් උදුල් සපුමල් දමින් ගෙතු
මල් වඩම් ගෙල ලා ගෙනා
නාලොවින් කන්‍යා ලියන් බට
අන්දමින් රුසිරෙන් දිනා
මේ බලන් කිඳුරන් රැුගුම් දෙන
මන නුවන් හරිමින් මනා
කර මොනරුන්නේ රුව දිලිසෙන්නේ
ගෝමර උන්නේ තරු ලෙසිනා
පියයුරු උන්නේ ලෙල දී සිටින් නේ
රණහස ලෙසින්නේ දෙඅත වනා
දුනු මිට වැන්නේ තුනු ඉඟ උන්නේ
මල් දම් ලෙසිනේ දෙඅත වනා
සඳ කිඳුරන්නේ නැටුම් බලන්නේ
දන සතුටින්නේ හැර නොයනා
සඳගිරි මුදුනා බසිමින් දෙදෙනා
ගෙන මල් අමුණා සැරළි ලියේ
තිරසර ලෙසිනා රඟ දෙන දෙදෙනා
විණ ගායනා වන තුළයේ
දිවපු වසනා සුරඹුන් ලෙසි නා
නැටුමට ඔබිනා කිඳුරු ලියේ
සිරි සර පෙන්නා සබතුළ නට නා
බලසකි නටනා රුව සබයේ
ලිල් වරල් සිකි පිල් ලෙසින්
හෙළමින් සුරන් ගත සේ මනා
ලොල් උදුල් සපුමල් දමින්
ගොතමින් සුරන් ගත සේ මනා
ලොල් උදුල් සපුමල් දමින්
ගොතමින් සඳුන් ගත ලේපනා
හෙල් සුනිල් මහනෙල් සමන්
එකුසුම් වඩන් ගෙලෙ ලාගෙනා
මෙම් බලන් කිඳුරන් රැුගුම් දන
මන නුවන් හරිමින් මනා
බඹදත් රජ
බරණැස් පුර වසන
බඹදත් නිරිඳු සසොබන
සැරසි ගත බරණින
විදින දුනු හී සමග කග ගෙන
චක‍්‍රා වළල්ලද
සමගින් රුදුරු හෙල්ලද
සැරසි යම රජ ලෙද
ඒය මුව දඩයමට ලොබ බැඳ
ස\ කිදුරන් දෙදෙන
විණා ගෑමෙන් ඇවිදින
බරණැස් රජු එදින
දැකල කුල්මත් උනේ කිදුරඟන
පැතිර ගෙන රාගෙන්
කිඳුරි හට බැන්ද ආලේන්
ඈව ගෙන යන මෙන්
දුන්න ගති කිඳුරා මරන මෙන්
දුන්න ගෙන සුරතට
ඇද උර පුරා තදකොට
ඇරිය ඊ සැරයට
වැදුනි කිඳුරගේ රත් කිහිල්ලට
කිඳුරා ලගින්නේ  ඕ බඩ කැදැල්ලේ
කිඳුරි ලගින්නේ කිඳුරගේ තුරුල්ලේ
දෙදරා විද්ද විදමන රත් කිහිල්ලේ
කිඳුරා ගොසින් වැටුණයි වන කැදැල්ලේ
කිඳුරියගේ අදෝනාව
අයියෝ අහෝ හිමි හට මක් උනාදෝ
ලෙයියෝ ඇවිල ගින්නය නිවනු කවුරුදෝ
මෙ වියෝ දුකට පත් උනෙ මගෙ පවක්දෝ
දෙවියෝ නොබලන්නෙ මම මක් කළාදෝ
බැද්දේ ඇවිද වන පල බුදිමින් සිටිය
සද්දේ ඇසී අප දෙදෙනගෙ ගී නදය
ඇත්තෙත් නැත වෙන කිසියම් දොසක්මය
වැද්දෙක් නොවෙයි විද්දේ පුර රජෙක්මය
ගුණෙන් උතුම් පුන් සඳ වැනි මහිමි ස
මැරුම් කළේ දුජනෙක් දුනු සැසේ විදා
නුවන් දෑස් ඇර බලමින් සක් සුරිඳා
මෙවන් දුකට පිටු පා ඉන්නේ කිමදා
ශක‍්‍ර දෙවි වඩින කවි
හිස නර පැසීගිය
කොපුලත් දන්ත වැගිරිය
ජරපත් මහලූවිය
ලෙසින් ගත්තේ මහලූ වෙසකය
මහලූ වෙස් දරමින්
ගෙන සැරයටිය සුරතින්
දෙතොල හප හපමින්
එන්ඩ නික්මුණි ශක‍්‍ර භවනෙන්
සඳ කිඳුරිට මෙවන්
දුක දැක එසක් සුරිඳුන්
කෙණ්ඩියක ගෙන පැන්
එන්ඩ නික්මුණි ශක‍්‍ර භවනෙන්
මා හද සෝක දුරලූ හට වෙයි මෙපින
ඒවිද රජෙක් මගෙ හිමිහට දුනි මරන
හිමිද පුබුදුවා පණ ගෙනවිත් දුන්න
කවුද සුවාමිනි ඔබ පහදා කියන
යව්වන කාලේ මෙමන් හොඳ හපනෙකි සැබවටමයි
සව්සිරි පැහැර ගොසින් ජරා මහලූ වයසට පත්ව ගියයි
ගින්දර වැනි දනන් නිරයට පත් වෙනවා නියතයි
දෙව් ලොවටත් දැන ගන් අධිපති ශක‍්‍රයා මම්ම තමයි
මන් පෙර කාලෙ පටන් නුඹලගේ දුකටත් පිහිට උනි බොලන්
එන්නට බැරි විලසින් මහලූ වෙසක් ගත්තෙන්
නන් නැති පාප හුගක එ බඹ රජ කරලා ගත්තෙන්
සිල් රැුක පින් කරපන් දරුවනි මම යමි කඩිනමයෙන්
සිතට නිදොස් වූ ලෙස වැස මෙවන ගත
ලියට මෙසෙස් දී මා හට කලෙ විපත
මාද පුබුදුවා පණ ගෙන දුන් නැවත
ඔබට යසස් වේ සගමොක් සිරි සැපත
ගරා යකා
කීල ගරා, කළු ගරා, ඔකඳ ගරා, වැදි ගරා, මහ ගරා, මොලන් ගරා, සඳුන් ගරා, අඳුන් ගරා, පට්ටි ගරා, සොහොන් ගරා, දළ ගරා යනුවෙන් ගරා දොළසක් ඇත.
කීල ගරා
(මිරිස්ස-උඩුපිල)
බුදින මස් උරිරු
රැුගෙන මිනිසුන් නිතරු
වන සත බියකරු
කීල ගරවුන් ඒය රුදුරු
විස දල පෙනයකි නලල දරන්නේ
ඉස දරමින් මිනි මකුට දරන්නේ
තොස කරමු දොස් දුරු කරමින්නේ
යස කර ආසිරි දී රැුක දෙන්නේ
පුලූුටු මසට කිරි රොටියට නිතිනේ
සතුට වඩා සත ලෙඩ කරමින්නේ
එතොටු පලේ තුන් මංසල සොහොනේ
නොදුටු දනට බිය දෙයි මරු ලෙසිනේ
ආල වෙමින් දෙන කෙලි පුද බලන්නේ
නීල මලූත් සුවඳට පිරිය වන්නේ
ජාල ලෙසට ගිනි කටින් අරින්නේ
කීල ගරා යක් සෙත සලසන්නේ
මහ ගරා
විරාජිත කර පෙම
ගරායකු ලෙස බැස බිම
උරා ගෙන ලේ හැම
ගරායක් කෝලමකි මනරම
සිරස මිනි මකුටත්
මූණ නයිපෙන තුනෙන් බබලත්
ඇස් දෙක ගොපලූ වෙත්
දෙතොල රත් පැහැ සුදුව නලදත්
ආල වෙමින් දෙන පුද ලැබ ගන්නේ
කෝල නැතුව පිදවිලිද බලන්නේ
දීන පුළුටු මසමයි ඉල්ලන්නේ
ගරා යකා දැන් හඬ දී එන්නේ
ආශි‍්‍රත ග‍්‍රන්ථ
කෝලම් නාටක චරිත
ජ්‍යේෂ්ඨ කථිකාචාර්ය දර්ශනපති
කේ.ජී.අමරසේකර
කොලම් නාටක පුරාණය
ජ්‍යේෂ්ඨ කථිකාචාර්ය දර්ශනපති
කේ.ජී.අමරසේකර
ශී‍්‍ර ලාංකේය කෝලම් සම්ප‍්‍රධාය
සනූජා කස්තුරි ආරච්චි
ජාතික කොෟතුකාගාර දෙපාර්තමෙන්තුව
සිංහල විශ්වකෝෂ උද්ධෘත
කෝලම්
සිංහල විශ්වකෝෂ කාර්යාලය
සිංහ කෝලම
ගුරුළු රාක්ෂ
කුරහන්ගල දළදා මැදුරක් වූ සීතාවක පුර පින් බිම
2011 අගෝස්තු මස 11 17:09:26 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය
අද ජීවමාන බුදුරජාණන් වහන්සේ නැතත් අපි ශ්‍රී දළදාව ජීවමාන බුදුන් වහන්සේ හැටියට සලකමු. ජීවමාන බුදු හිමියන්ට කරන පුද පූජා සත්කාර එලෙසම කරමු. බෞද්ධාගමික උරුමයත්, රාජ්‍යත්වයේ උරුමයත් දළදා වහන්සේගෙන් තීරණය කරන්නට අතීතයේ පටන් අපේ රටේ මිනිස්සු උත්සාහ ගත්හ. එනිසාම දළදා වහන්සේ තමන්ගේ භාරකාරත්වයේ තබා ගන්නට ආරක්‍ෂාව සලසන්නට ලක්දිව පහළ වූ සියලූ රජවරු දිවි හිමියෙන් උනන්දු වූහ.
ශ්‍රී දළදාව රාජ්‍යත්වයෙන් බැහැර වීම රජකම නැති වීමට තරම්ම හේතුවක් විය. එනිසා කලින් කල පැමිණි විදෙස් ආක‍්‍රමණිකයෝ පවා රජු ඉලක්ක කරනු වෙනුවට දළදා වහන්සේම ඉලක්ක කර එය පැහැර ගන්නට, හානි කරන්නට උත්සාහ ගත්හ. ඔවුහු එමගින් උත්සාහ කළේ රටේ පාලන බලය අස්ථාවර කිරීමය. එවැනි යුගයක ශ්‍රී දළදා කුරහන් ගලක සඟවා තබා වසර 43ක් ආරක්‍ෂා කරගත් ඓතිහාසික දෙල්ගමුව රජමහා විහාරයේ සිට අපි අද ඔබ මුණ ගැසෙමු.
කොළඹxරත්නපුර පාරේ කුරුවිට නගරයේ සිට කි.මී. එකක් පමණ දුරින් මේ පෞරාණික විහාරය පිහිටා තිබේ. මෙහි විහාර ඉතිහාසය කෝට්ටේ යුගයෙන් එපිටට දිවේ. ඊට හේතුව දෙල්ගමුව රජමහා විහාරය කෝට්ටේ යුගයේ ද ඉතා දියුණු තත්ත්වයක පැවතීමයි. කෙසේ නමුත් සීතාවක යුගයේ පටන් පැහැදිලි ලිඛිත ඉතිහාසයක් මේ විහාරය සතුය. එකල ලියැවී ඇතැයි සැලකෙන රාජාවලියේත්, සුළු රාජාවලියේත්, දෙල්ගමුව රජමහා විහාරය ”සපරගමු විහාරය” හැටියට ද මහාවංශයේ ”ලබුජගාම විහාරය” හැටියට ද සඳහන් කර තිබේ.
කුරු නම් ඇත් විශේෂය සිටි වෙල්යාය යන නමින් කුරුවිට නම්වූ රමණීය නගරයේ රාජ රාජ මහා මාත්‍යාදීන්ගේ නොමද අනුග‍්‍රාහකත්වයට පත් දෙල්ගමුව රාජ මහා විහාරයේ දී අපේ මතකයට නැගෙන්නේ ශ්‍රී දළදාවේ ආරක්‍ෂක පින් බිමක්ය යන හැඟීමයි.
කුරුණෑගලින් ශ්‍රී දළදාව කෝට්ටේ රාජධානිය වෙත වැඩම කරවන ලද්දේ පස් වැනි බුවනොකබාහු රජ විසිනි. ඔහු කෝට්ටේ දළදා මාළිගයක් ද කරවීය. මෙසේ කෝට්ටේ රාජධානියේ පූජා සත්කාර මධ්‍යයේ ආරක්‍ෂකාරීව පැවති දළදා වහන්සේ පෘතුගීසීන්ගේ පැමිණීමත් සමග කෝට්ටේ රාජධානියේම තැනින් තැන සඟවා තබා ආරක්‍ෂා කරන්නට සිදු විය.
වර්ෂ 1509 දී කෝ්ට්ටේ රාජධානියේ රජවූ හත් වැනි විජයබාහු රජු සතුරන් විසින් මරා දමනු ලැබීමෙන් පසු කෝට්ටේ රාජධානිය බෙදා ගෙන පාලනය කළේ ඔහුගේ පුත්තු තිදෙනාය. මින් හත් වැනි බුවනෙකබාහු කෝට්ටේත්්, මායාදුන්නේ සීතාවකත්, රයිගම්බණ්ඩාර පස්වලල්ලාවිට කෝරළයේත් රජවී පාලනය ගෙන ගියහ. එදා උඩ රට රජ කළේ ජයවීර නම් අධිපතියෙකි.
ඉන් වැඩි කලක් නොගොසින්ම කෝට්ටේ රජ කළ හත් වැනි බුවනෙකබාහු රජු ද මරණයට පත් විය. ඔහුට පුතුන් නොසිටි නිසා ඔහුගේ දියණියන්ගේ පුත් ධර්මපාල කුමරු පෘතුගීසීන්ගේ ආරක්‍ෂාව යටතේ කෝට්ටේ රජකම බාර ගත්තේය. ඔහු කොයි තරම් දුරට පෘතුගීසීන්ගේ රූකඩයක් බවට පත්වී ද යත් ධර්මපාල කිතුනු දහම වැළැඳ ගනිමින්   ”දොන් ජුවන්” නමින් පෘතුගීසි නාමය ද තම නමට යොදාගෙන එතෙක් පැවැති සියලූ සිංහල බෞද්ධ ප‍්‍රතිපත්ති බිඳ දමා කටයුතු කරන්නට පටන් ගත්තේය.
මේ සිදු වීම කෝට්ටේ රජුගේ ආරක්‍ෂාවෙන් පැවැති දළදා වහන්සේට ද අනතුරුදායක කාලයක් බව එදා සිටි මහ තෙරවරු, දියවඩන නිළමේ තුමා ද තීරණය කළහ. එදා ශ්‍රී දළදාවේ දියවඩන නිළමේ ධුරය දැරුවේ දන්ත කුමාර පෙළපතින් පැවත ආ කීරවැල්ලේ හිරිපිටියේ දියවඩන නිළමේතුමාය. දිනක් ඔහු රාත‍්‍රියේ නිදි සිටිය දී සිහිනයක් දුටුවේය. එක් මහලූ පුද්ගලයකු පැමිණ,
”කෝට්ටේ කළාලේ කිසිල්ලේ x දත මැද ගන්න රාළේ” යනුවෙන් පැවසීමය. මෙහි අදහස තේරුම් ගත් නිළමේතුමා තව දුරටත් දළදා වහන්සේ කෝට්ටේ රාජධානියේ තැබීම අනතුරුදායක බව සිතා ශ්‍රී දළදාව රැුගෙන රහසේම දියවන්නා ඔයෙන් එතෙරව සීතවක රාජධානියට පැමිණ සීතාවක රජකම් කළ මායාදුන්නේ රජුට භාර දුන්නේය.
මායාදුන්නේ රජු ද දළදා වහන්සේ නිරායාසයෙන්ම තමන්ට ලැබීම ගැන ඉමහත් සතුටට පත් වූයේය. එදා දෙල්ගමුව රජමහා විහාරයේ වැඩසිටි ”ෂඞ් භාෂා පරමේෂ්වර මහින්දාලංකාර” හිමියන් මායාදුන්න රජු සමීපව ඇසුරු කළ මහ තෙරනමක් වූහ. එනිසා හිරිපිටියේ නිළමේතුමාගේ ද ඉල්ලීම මත, මායාදුන්න රජු දළදා වහන්සේ දෙල්ගමුව විහාරයේ ආරක්‍ෂා සහිතව සියලූ පුද පූජා කරමින් ආරක්‍ෂා කළේය.
දළදා වහන්සේ සතුරන්ගෙන් ආරක්‍ෂා කරගැනීම සඳහා දෙල්ගමුව විහාරයේ බුද්ධ ප‍්‍රතිමා වහන්සේ පිටුපස යෝධ කුරහන් ගලක් ඇතුළේ දළදාව සඟවා තබන්නට සිදු විය. මහ මැදුරු මාළිගා නැතත් ඒ වැනිම වූ ආරක්‍ෂාවක්, සිරියක්, කාලයේ හැටියට මේ කුරහන් ගලින් ද දළදා වහන්සේට නොඅඩුව ලැබුණි. එකල කුරහන් ගල ගැමි ගෙවලවල පමණක් නොව පන්සල්වල ද සුලබව දැකිය හැක්කක් විය. එනිසාම මෙය කාගේත් ඒ හැටි විශේෂත්වයකට ද කරුණක් නොවීය. මෙකල දළදා වහන්සේ මෙසේ දෙල්ගමුවේ ආරක්‍ෂාව සහිතව පවතින අතරතුර පෘතුගීසීන් දළදාව ඉලක්ක කර කටයුතු කිරීම නිසා කෘත‍්‍රිම දළදාවන් දෙකක් තිබී ඇත. ඒවායින් එකක් පෘතුගීසීන් කෝට්ටේ දී ගිනි තබා විනාශ කර ඇති බවත් කියැවේ.
එදා දෙල්ගමුව විහාරාධිපති හිමියන් දළදාවට කුරු ගෙඟන් හමුවූ නිල් මැණිකක කොපුවක් සාදා ඒ තුළ දළදාව තැන්පත් කළ බව කියැවේ.
තත්ත්වය මෙසේ පවතින අතරතුර මායාදුන්නේ රජු මරා ඔහුගේ පුතු ටිකිරි කුමරු සීතාවක රාජසිංහ නමින් සීතාවක රාජධානියේ රජකමට පත් විය. දහමට ලැදිව සිටි පියා රජු මැරීම නිසා මහා සංඝයා වහන්සේ ඇතුළු බොහෝ පිරිස් රජුට අප‍්‍රසාදය පළ කළහ. මේ අසා සිටින්නට බැරි තැන රජු හැටකට අධික භික්‍ෂූන් වහන්සේලා කණමැදිරියන් වළේ ගිල්වා මරා දැමීය.
මෙයින් බොහෝ ශාසන බාරධාරී මහ තෙරවරු සීතාවක රාජධානියෙන් විවිධ ප‍්‍රදේශවලට පිටත්ව ගියහ. රජු මෙවැනි ක‍්‍රියා කලාපයක නිතර වුවත් කිසි කලෙකත් දළදා වහන්සේට කළ යුතු පූජා සත්කාරවල අඩුවක් නොවීය. සියලූ පුද පූජා පැවති ආකාරයටම හිරිපිටියේ නිළමේගේ අනුදැනුමැතිව කරගෙන ගියේය.
මේ අතරතුර දොන් ජුවන් පළ වන රාජසිංහ රජු සමග සටන් කොට පසුව පෘතුගීසි බලය ද මැඩ උඩරට ද ජයගෙන ක‍්‍රිස්තියානි නම, ක‍්‍රිස්තියානි ආගම වෙනස් කොට බෞද්ධයකු බවට පත්ව පළමු වන විමලධර්මසූරිය නමින් උඩරට රාජ්‍යත්වයට පත් විය. ඔහු ශ‍්‍රද්ධාවත් බෞද්ධ පාලකයකු බව දැනගත් දෙල්ගමුව රජමහා විහාරාධිපති මහින්දාලංකාර හිමියෝ පසුව ශ්‍රී දළදා එම රජුට බාර කළහ. රජු දළදාව මහත් ඉහළින් පිළිගෙන මැණික් කොපුවක තිබූ දළදාව තවත් රන් කොපුවක බහා ඊටත් උඩින් තවත් ඇත් දළ කොපුවක බහා මහනුවර දළදා මාලිගයක් කරවා එහි තැන්පත් කරවීය.
මෙසේ දළදා වහන්සේ මහනුවර රාජධානියට වැඩම කරවන තුරුම දළදා වහන්සේ වසර 43ක්ම මේ දෙල්ගමුව රජමහා වෙහෙරෙහි වැඩ සිටියහ. අදත් සුරක්‍ෂිතව එදා පැවැති මේ දළදා මැදුර එසේම දැකිය හැක්කේය.
එදා විහාරයට ගොඩ වෙන්නට තිබූ ගල් පඩි පෙළ යැයි සිිතිය හැකි ගල් පඩි පෙළ ද, වසර 800ක් පමණ පැරණි ආනුභාවසම්පන්න බෝධීන් වහන්සේ ද මේ ශ්‍රී දළදාවේ සියලූ තොරතුරු දරාගෙන ඉතිහාසය කියාපාමින් නිහඬව දැකිය හැකිය. පැරණි ආසන ඝර ඇතුළු තවත් නටබුන් රාශියක් දෙල්ගමුව රජමහා වෙහෙරෙහි තැනින් තැන දක්නා ලැබේ.
මේ ඉපැරණි විහාරය පිළිබඳව තොරතුරු සිංහල සංදේශාවලියේ අවසාන වැදගත් සංදේශය වන සැවුල් සන්දේශයේ ද දක්නා ලැබේ. ලංකා රාජ්‍යයත්, බුදු සසුනත් රැුක දෙන ලෙස ශ්‍රී සුමන සමන් දෙවියන්ගෙන් ඉල්ලා සැවුලකු අත සීතාවක සිට රත්නපුර මහ සමන් දේවාලයට යන මේ සංදේශයේ දෙල්ගමුව විහාරය පිළිබඳව ද ලියා තිබේ. මෙහි කතුවරයා අගලියවන්න මුකවෙටිතුමාය. එහි තැනෙක මෙසේ සඳහන් වෙයි:
”උදුලිය සඳකිරණ මිහිපිට හුණු     ලෙසට
සුදු වැලි අතුල වැලි මළුවෙහි        සැදිසුමට
රුදුනත දරණ යුරු පවුරෙනි යුතු    සුමට
වදුම මිතුරු දෙල්ගමුව වෙහෙර     ලැගුමට”
කෝට්ටේ යුගයෙන් පසු කාලයාගේ ඇවෑමෙන් වනගත වූ මේ පෙදෙසට වැඩම කළ කොළඹ සද්ධාතිස්ස හිමියෝ මේ විහාරයේ පැරණි ශ්‍රී විභූතිය ඇතිව යළි ගොඩ නගන්්නට උනන්දු වූහ. අද වන විට දෙල්ගමුව රජමහා විහාරාධිපතිව වැඩ සිටින්නේ ශාස්ත‍්‍රපති මාහල්ලේ විපුලතිස්ස නාහිමියන්ය. මේ ලිපිය සකස් කිරීමේ දී උන්වහන්සේ සහ පොඩි හාමුදුරුවන් දැක්වූ සහායට අපි බෙහෙවින් ස්තූතිවන්ත වෙමු.
දළදා මැදුර
දිය කපන දාට අලි අඬන සබරගමුවේ ඇසල පෙරහර
2011 සැප්තැම්බර් මස 11 16:03:41 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය
සබරගමුව මහ සමන් දේවාලය යනු සබරගමුවේ අපට අපේ සංස්කෘතික හැඳුනුම්පත යැයි සඳහන් කිරීම අතිශයෝක්තියක් නොවේ.
නූතන දැනුමින් කුරුවල් නොවූ සබරගමුවේ බහුතරය සමන් දෙවිඳුන් අදටත් මහ සමන් දොවොලේ දිවමන්ව වැඩවසන්නේ යැයි විශ්වාස කරති.
එදා නීල පන්දම් සහ කීල පන්දම් එළියෙන් හතර වීදියේ ගමන් ගත් සබරගමුව මහ සමන් දේවාලයේ වීදි පෙරහර, මහ පෙරහර සහ රන්දෝලි පෙරහැර අද ආලෝකයෙන් එකලූ කළ පුළුල් මාවතක ගමන් කළ ද ඒ ද පෙර පරිදිම සතර වීදි සීමාව තුළය.
පෙරහරක් යනු කිසියම් ජන සමාජයක සමාජ ආර්ථික සහ සංස්කෘතික ප‍්‍රකාශනයකැයි සමාජ විද්‍යාඥයෝ සඳහන් කරති. ඒ අරුතින් කිසියම් පෙරහරක් තත් කාලීන සමාජයට අනුගතව රූපාන්තරණය වීම ද යථාර්ථයකි.
ඇතැම් අංග පෙරහරෙන් ගිලිහී යන්නේ ද නවාංග ඊට එක් වන්නේ ද එම සමාජ ආර්ථික සංස්කෘතික  ඕනෑ එපාකම්වලට පිරිමැහෙන ආකාරයෙනි.
කජු කෑමත්, අලි බැලීමත් සබරගමුව ඇසළ පෙරහැර සමග බැඳි අපූරු අත්දැකීම් වෙති. එපමණකුදු නොව එම කරුණු කාරණා දෙක සබරගමුව වාසීන් පරපුරෙන් පරපුරට ගෙන යන සමාජ උරුමයක්ද වේ.
දුරාතීතයේ දී සබරගමුව පෙරහර පොළ පැවැතියේ දික් වීදි හෙවත් ප‍්‍රධාන වීදි දෙකෙන් එකක මග දෙපසය. පොල් අතු සෙවිලි කළ සතියක් පුරා පැවැත්වෙන එම කඩ පොළ දෙව්ලොවක්ම විය. නිත්‍ය විදුලි සැපයුමක් නොවූ වකවානුවල ඒ අඩුව පිරිමැහුනේ යෝධ ජෙනරේටර්වලින්. පෙරහර සමයේ එකී ජෙනරේටර්වලින් උත්පාදිත තාවකාලික විදුලිය ඉතා සුළු මුදලකට අවට නිවෙස්වලට ලබාදීමේ සිරිතක් ද 1970 දශකයේ මුල දක්වා පැවතිණි.
සබරගමුවේ පෙරහරට කජු වෙළෙන්දියන් පැමිණියේ දුර බැහැර සියනෑ කොරළයේ සිටය. කජු තොග රැගෙන ලොරි රථවල පැමිණෙන ඔවුහු උයන්වත්ත සමීපයේ නිවෙසක දෙකක ලැගුම් ගනිති.රැුය පුරා පන්දම් එළියෙන් කජු අළෙවි කරන ඔවුන් සැඳෑ කල එළඹෙත්ම කළු ගංගාවේ වැලි තොට හෝ වෙනයම් තොටකින් දිය නා පෙරළා සිය නවාතැන් පොළට ආවේ ඇත්ගමනිනි. ඔවුන්ගේ මුදාහල වරලස් අග රූරා වැටෙන දිය බිඳු නැවුම් චීත්ත පොට තෙත බත් කරයි.
එදා පෙරහරට පැමිණි අලි ඇතුන් බහුතරය සබරගමුවේම වලව් කීපයකට අයත් සතුන්ය. අලි ඇතුන්ගේ අයිතිය වෙළෙඳ කුලයට හිමි නොවූ තිස් වසරකට පෙර එම අලි ඇතුන් හැඳින්වීම සඳහා භාවිත කළ නම් ගොත් උන්ගේ අයිතිය පිළිබඳ යම් අදහසක් ඇති කර ගැනීමට ප‍්‍රමාණවත්ය. 1960 දශකයේ සබරගමුව පෙරහරේ ගමන් ගත් අලි ගහණයෙන් බහුතරය මුද්දුව වලව්වට අයත් අලි ඇතුන්ය.
සෙස්සෝ වේරගම, මොලමුරේ, මාකඳුරේ, ඇලපාත, කිරිඇල්ල ආදී විවිධ වලව් හා බැඳි අලි ඇතුන්ය.
සධාතුක කරඬුව සහ දේවාභරණ වැඩම කළ අලි ඇතුන් මනා කොට සරසා සිටිය ද සෙසු අලි ඇතුන් පෙරහරට එක් වූයේ උපන් ඇඳුමිනි. ඉඳහිට අලියෙකු සුදු රෙදි කඩකින් නලල් පටයක් පමණක් බැඳ පෙරහැරට එක් කරගත් අවස්ථා එමටය.
ඇත්ගොව්වන්ට විධිමත් ඒකාකාර ඇඳුමක් සැපයීම ඇන්ටන් තෙනන්නකෝන් බස්නායක නිලමේ විසින් හඳුන්වා දෙන ලද වැඩපිළිවෙළකි.
ඒ දිනවල පෙරහරේ ගමන් ගත් අලි ඇතුන් අතරින් වේරගම බස්නායක නිලමේට අයත් ගෝඹරයා නමැති අලියා රුව ගුණ තේජසින් ඔහුගේම ස්වාමියාටම සරි වූවෙකි.
ගත පුරා ඉහිරුණු ගෝඹර නිසා ඌ එනමින් හැඳුන්වුවද උගේ අලි උප්පැන්න සහතිකයේ සඳහන් නම ”ලැබුණා” ය. වේරගම වලව්වේ ඇත් පන්තිය හා මිතුරු වූ අසල වනාන්තරයෙන් බට වල් අලි පැංචෙකු නිතර නිතර ඇත් පන්තියට පැමිණ හීලා අලි නැදිමයිලන් සමග එක පතේ කෑමේ පුරුද්දක් විය.
අවසන මේ එකපතේ කෑම සිය කැමැත්තෙන්ම වූ වේරගම වලව්වේ නතර වීමට තරම් දුර දිග ගියෙන් ලැබුණා යන අනුවර්ත නාමයත් සමග අලි පැංචා සිය කැමැත්තෙන්ම වේරගම අලි පන්තියේ සාමාජිකත්වය ලැබීය.
මුද්දුව වලව්වේ කදිරා, රාමා, රාජා, හුරතලා සහ කපුරි එක්දහස් නවසිය හැත්තෑව දශකයේ මුල දක්වාම සමන් දේවාල පෙරහර විචිත‍්‍රවත් කළ අලි ඇත් සමූහයට අයත් වූහ.
පසුව 1970 දශකයේ මැද වෙළෙඳපොළ ආර්ථිකයත් සමග අලි ඇතුන්ගේ අයිතිය ද වලව්වලින් වෙළෙඳුන්ට මාරුවිය.
අහවල් වලව්වේ ඇතා අලියා වෙනුවට ඒ අනුව අලූත් අලි පරපුරක් සබරගමුවේ පෙරහරේ 1970 දශකයේ මැද භාගයේ පටන් ගමන් කරති.
බැහැරින් පැමිණෙන අලි ඇතුන්ගේ නවාතැන් පොළ වූයේ උයන්වත්ත නමින් හැඳින්වෙන දේවාලයත් කළුගඟත් අතර පිහිටි තැනි බිම්කඩය. ඊට අමතරව පන්තියේ වත්ත නමින් හැඳින්වූ දේවාලය ආසන්නයේ වදුලූ බිම නමින් කියවෙන පරිදිම අලි ඇතුන්ට වෙන් වූ වාසස්ථානයක් විය.
එකල අලි ඇතුන් දියට ගෙන ගියේ උයන්වත්තට මදක් ඔබ්බෙන් කළු ගෙඟ් තොටුපොළටය. නා පිරිසිදු කළ අලි ඇතුන් හැන්දෑ ගොම්මන ලබත්ම දෙවොල් බිමට ගෙන ආවේ දෝරුව නමින් හැඳින්වූ පටු මංකඩක් ඔස්සේය. වැසි දිනවලට දෝරුව එකම මඩ ගොහොරුවක් බවට පත්වේ. දෝරුව දෙපස උස් ඉවුරු නයි හබරල ගාල්වලින් පිරී පැවතිනි.
ගෝඹරයා හෙවත් ලැබුණා හැටේ දශකයේ මහ සමන් දේවාලයේ පෙරහරේ බස්නායක නිලමේට පමණක් දෙවැනි එසේත් නැතිනම් සම කථානායකයාය.
අතිශය ප‍්‍රතාපවත් චණ්ඩ එම දැවැන්තයා භාරව කටයුතු කළේ කට්ටඩි නමින් හැඳින්වූ ඉතා කුඩා කයක් සහිත වැඩිහිටි ඇත්ගොව්වෙකි. වේරගම ඇත් පන්තියේ ගෝඹරයාට වඩා වැඩිමහල් එමෙන්ම උස් මහත් තවත් අලියෙකු විය.
එහෙත් පුදුමය ඌ කිසිවිටකත් සිය මලයා වූ ගෝඹරයාට ඉදිරියෙන් පෙරහැරේ ගමන් නොකිරීමය. මේ චණ්ඩි අලි මල්ලි තමාට පහර දේ යැයි බියෙන් ඇකිලි ඇකිලි මේ අලි අයියණ්ඩි පියවර මාරු කරන විලාශය එකල කුඩා අපට අපූරු අත්දැකීමක් විය.
ඒ දිනවල අල්ලිසා, සාදිරිස්, සියනේරිස්, සරණපාල, සිරිසේන වැනි නම ගිය අලි ඇත්ගොව්වන් තම තමන් බලා ගන්නා අලි ඇතුන් පිටුපස උල් හෙණ්ඩු අතැතිව ගමන් කළේ රාජකාරිය සහ දේවකාරිය ඉක්මවාලූ භාරඳූර අලි කාරිය පිළිබඳ ගාම්භීර හැඟුම් දනවමනි. තැන නොතැන නොබලා අමු කුණුහරුපයෙන් එකිනෙකාට බැණ වදින ඔවුන් හුණුවල  ඕපනායක වැනි රාජකාරි ගම්වලින් ගෙනවිත් වාහල්කඩ ඉදිරියේ ගොඩ ගසා තිබුණු වඩා හොඳ කිතුල් කොට තම අලියාට ඇතාට හෝ ඇතින්නට තෝරා ගැනීමට සෙසු ඇත් ගොව්වන් සමග නිරන්තරයෙන් බැණ කියා ගත්හ.
ඔවුන්ගේ ඉඟතුර සඟවා තිබූ උල් පිහිවල හරක් අඟින් නිර්මිත මිට නෙක කැටයමින් සරසලාය.
නිදිපොළේ දැවැන්ත වනයක් සහිත ගල්ගමුවේ රාළහාමිට අයත් අලියාගේ ඇත් ගොව්වා ආරච්චි විය. ඔහු අලියා පිට ගමන් ගත්තේ දෙපා දෙපසට නොදා අලි පිට හරහට දෙපා එක් පසකට දමා ගෙනය. ඒ අතර තුර විටින් විට ඇයි යකෝ යැයි උස් හඬින් පවසන ඔහු අනතුරුව ඊට මද ස්වරයකින් කාක්කෝ යැයි එකිනෙකාට නොගැළපෙන පදවැල් දෙකක් එකට අරමුණයි.
පෙරහර ගෙට ගෙවදීමෙන් පසු එළඹෙන්නේ අලි ඇතුන් දේව වන්දනාවේ නිරත වන අවස්ථාය.
පහන් හැඟුම් දැනවෙන අලි වන්දනාකරුවන්ගේ එම බැතිබර දේව වන්දනාව දැක බලා ගැනීමට දුර බැහැරින් පැමිණි මිනිසුන් පවා ? මැදියම පසුවන තුරු උඩ මළුවේ රැඳී සිටිති.
උඩ මළුව දෙපස මඩම් ලෙස හඳුන්වන පැරණි උස් ගෘහයන් මෙන්ම අඟුල් මඩු දෙකේ ද කල් වේලා ඇතිව දරු පවුල් සමග ගාල් වන බහුතරය බොහෝ දුර බැහැරින් පැමිණි උදවියය.දෙවියන් හමුවේ දණ්ඩ නමස්කාරයෙන් වැඳ වැටෙන අලි ඇතුන්ට ඔවුන් අත්පොළසන් දෙති. ඔවුන්ගේ අත්පොළසන්ද වැඳුමේ තරාතිරමටය. ඇතැම් හිතුවක්කාර අලියෙකු දෙවියන් හමුවේ වුව දණ ගැසුවේ අත්ගොව්වාගෙන් කෝටු පාර හත අටක් කෑමෙන් අනතුරුවය.
ඇසළ සැණකෙළි සමයේ දේවාලයේ හාත්පස ඉදිවන සිය ගණනක් වූ සල්පිල් සබරගමුවේ ලොකුකුඩා සැම සිත් චමත්කාරයෙන් පුරවයි.
එම තාවකාලික කඩ සඳහා බිම් කොටස් වෙන්දේසිය දේවාලය අවට පදිංචි ලොකු කුඩා හැමගේ ජීවිතවලට මොනයම් හෝ ආකාරයෙන් බලපෑම් කළේය.
පොල් අතු සහ උණ බම්බුවලින් ඉදි කළ එදා පෙරහැර පොළ විසිතුරු සිතියමක් මෙනි. කළුවර ලීයෙන් කළ අලි වෙළඳාම් සිදු කෙරුනේ සුදු රෙදි උඩු වියන් බැඳී ආකර්ෂණීය වෙළෙඳ කුටිවලය.
දුර බැහැරින් පැමිණි අයිස්ක‍්‍රීම් අළෙවි රථවල ඒකාකාර හඬ අභිභවා මාරක ළිඳේ ධාවනය වන යතුරු පැදියේ හඬ භීතියත් ශෝකයත් දනවමින් පෙරහර පැවැති දවස් පහ පුරා හතර අත පැතිරේ.
එදා මොරටුවේ සිට පැමණි ලී බඩු වෙළෙන්දෝ කඩ පවත්වාගෙන ගියේ සිංහාසනය ඉදිරිපිට කඩපොළවලය. රවුම්කඩය ලෙස හැඳින්වෙන සිංහාසනය ඉදිරිපිට අර්ධ වක‍්‍රාකාර කඩය සඳහා වසරක් පාසා තියුණු තරගයකි. එම කඩය මිලදී ගැනීම පුද්ගලයෙකුගේ පෞරුෂය වර්ධනයට ද හේතු වන්නක් විය.
මොරටුව වෙළෙන්දෝ රවුම් කඩයට එදා ඉහළම මිලක් වූහ. අපේ පෙරහරේ ඇතැම් චරිත මෙන්ම යොදා ගැනෙන විවිධ භාණ්ඩ උපකරණවල ද අපූර්වත්වයක් පැවතිනි. කොතනැත් තම්මැට්ටම ලෙසින් හැඳින්වෙන වාද්‍ය භාණ්ඩය සමන් දේවාලයේදී කුරප්පට්ටුව වේ. අප ළමා වීදියේ කුරප්පට්ටුව වාදනය කළේ හෙන්දිරික් ආතා ලෙසින් හැඳින්වූ නොලස වැඩිහිටියෙකුය.
දේවාලයේ මහ දවුල සහ එය බඩ බැඳගත් රත්තරන් හාමි එකිනෙකාගෙන් වෙන් කර ගැනීමට නොහැකි තරමට පරිපූරක භාණ්ඩ සේය.
සක පිඹීම වස්තුහාමි සිදු කරයි. කකුලේ සුව නොවන වනය පිළිබඳ නිතර අවධානයෙන් එය කඩාලන වස්තුහාමි සක පිඹීමට අදාළව එදා කුඩා අපට ඵුස්සදේව යෝධයාටත් වඩා දැවැන්ත චරිතයකි.
සමන් දේවාල පෙරහරේ වැයෙන එකම එක බටහිර වාද්‍ය භාණ්ඩයක් ද වේ. දුරාතීතයේ පටන් පෙරහරේ වැයෙන ට‍්‍රම්පට් පවුලට අයත් එම නළාවට සබරගමුව දේවාලයේ දී බුරම්පේත්තුව යන අපූරු නම පටබැඳිනි.
පොඩි සිංඤෝ, පුුන් සිංඤෝ, ඒබරන් යන එකම පවුලේ සොයුරන් තිදෙනෙකු බුරම්පේත්තුවේ වාදකයෝ වූහ. සෑම රැයකම පෙරහර අවසන් වීම හැඳින්වූයේ ගෙට ගෙවදීම ලෙසිනි.
පඬුරු පිදීම පඬුල්ලෑම විය. පඬුරු සෝදා ගැනීමට බැතිමතුන් දේවාලය පිටුපස ගල් තොටට බසිති. ගල්තොටින් මදක් ඔබ්බෙන් වලව්තොටය. බස්නායක නිලමේවරුන්ගේ නිල නිවහන වූ වලව්ව ඉදිරිපිට පිහිටීම නිසා එය එසේ නම් කළා විය හැක.
පෙරහර පටන් ගැනීමට හෝරා කීපයකට පෙර වලව්ව ඉදිරිපිට කුඩා බිම්කඩ සැඳෑ රඟ මඩළක සිරි ගනියි. නන් දෙසින් පැමිණි නමගිය කලාකරුවන් කරනම් කස්තිරම් මාලක්කම් ගසමින් සිය ඉහළම කුසලතා දක්වන අතර බස්නායක නිලමේ ඇතුළු අවශේෂ ප‍්‍රභූ ජනයා සුව පහසු අසුන්වල සිට ඒවා නරඹති.
කකුල් කෙඩෙත්තුව ඉවසිය හැකි හුදී ජනයාටද අද මෙන් එදත් එම රැුඟුම් විවෘතව තිබුණි. එදා දුර බැහැරින් පැමිණි කලාකරුවන් අතර නිත්තවෙල ගුණයා වැනි මහා කලාකරුවන් සිටි බව අප දැනගත්තේ ඊට දශක ගණනාවකට පසුවය.
දිය කැපීමේ පෙරහර අති ශෝචනීය අත්දැකීමකි. සැණකෙළියක නිමාවත් සමග පෑරුණු සිත් කම්පා දිය කපන දා සබරගමු පෙරහර නරඹන කාගේත් වතක නෙතක කැටයම් වෙයි. දිය කැපීමේ පෙරහර දොවොලින් නික්ම යන්නේ කපුටා හැඬීමටත් පෙර හිමිදිරි පාන්දරය. පානදුර රත්නපුර මාර්ගයේ කිලෝමීටරයක් පමණ ගමන් කර කොටඅඹේගාවා තොටුපළින් කළුගඟ ඉහත්තාවට ගෙඟ් පෙරහර ආරම්භ වේ.
පෙරහර ආපසු ගොඩ වන්නේද මෙම තොටුපොළටමය. එතැන් සිට පෙරහර අව් කූටකයේ ගිනියම් වූ තාර පාරේ ගමන් කරයි. විඩා බර අලි ඇතුන්ගේ දෑස්වලින් කඳුළු කැට වෑහේ. දින ගණනාවක් නෙතු පුරා නින්දක් හෝ ගතට සරිලන දිය කෙලූමකට ඔවුනට ඉඩක් තිබුණේ නැත. කොහොමටත් උෂ්ණාධික සතුන් වූ අලි ඇතුන් මේ නිසාම පසු වන්නේ මහත් නොඉවසිල්ලෙනි. උන්ගේ ඇස් තෙමා ගලන කඳුළු එවන් කායික පීඩාවක ප‍්‍රතිඵල ලෙස විශ්වාස කිරීමට මිනිසුන් අකමැතිය. ඔවුන්ට අනුව ඒ කඳුලූ පෙරහර අවසන් වූ ශෝකය දරා ගත නොහැකිව හෙළන දුක් කඳුලූය.
දිය කැපීමේ කටයුතු කළු ගඟ ඉහත්තාවේ රත්මල්ඇල්ල ප‍්‍රදේශයේ සිදු කෙරේ. එහෙත් ගඟ දිය වැඩි වීම නිසා හෝ ඔරු අඟුල් ගමන් කිරීමට තරම් ගඟ දිය ප‍්‍රමාණවත් නැති නිසා හෝ දිය කැපීමට භාවිත කරන විකල්ප ස්ථානයක්ද සමන් දේවාලය ආසන්නයේම පිහිටියේය.
දිය කැපූ පෙරහර ගෙට ගෙවදීමෙන් අනතුරුව දේවාභරණ වැඩමවූ හස්තියා පෙරහර පොළේ කඩපිලෙන් කඩපිලට සම්මාදමේ යෑමේ සිරිතක්ද පැවතිනි. දේව කාරිය සිදු කළ හස්තියාට කඩ හිමියෝ උක් දණ්ඩක්, කෙසෙල් ඇවරියක්, අන්නාසි ගෙඩියක් දෙති. ඔවුන් ඇත් ගොව්වන් අත කිසියම් මුදලක් මෙලවීමට ද යුහුසුළු වෙති.
තිස් හතළිස් වසරකට පෙර දිය කැපීමේ චාරිත‍්‍රය නිමා වීමත් සමග සබරගමුව සමන් දේවාල භූමියේ ඇසළ සිරිය සෝදා ගියාක් මෙන් අතුරුදන් වේ.
පෙරහර නිමවා තවත් දින කීපයක් කඩපිල් පවත්වාගෙන යාම ආරම්භ වූයේ 1970 දශකය මැද වෙළෙඳ පොළ ආර්ථිකයත් සමගය. එහෙත් දුරාතීතයේ පෙරහර අවසන් වී ගරායක් නැටුම පටන්ගන්නා ? මැදියම වන විට දෙවොලෙ හාත්පස අමු සොහොනක් බවට පාළුවට ගොසිනි. ආපසු ගම් රට බලා යන වෙළෙන්දෝ කුඩා ලොරි පොඩිවලට බඩු පටවති. අවසන් තත්ත්පරයේ පුටුවක් මේසයක් මිලට ගැනීමට ඒ අතර මොරටුවකු සමග කේවල් කරන්නෙකුගේ හඬ ද ඇසේ.
මේ මහා සැණකෙළිය අවසන් වූවා නොවේද යන තැවුල සිතට වද දෙමින් නෙතට කඳුළු පිරවීමට වෙර දරයි. සිරිත් පරිදි සුපුරුදු රාත‍්‍රී තේවාව ඇසේ. දුර බැහැරින් ආ නැට්ටුවන් බෙරකරුවන් දැන් ඔවුන්ගේම ගම රටවලට ගොසින්ය. ඉතින් ඉතිරි තුන්සිය හැට හතර දවසටම දේවාලයේ ඉතිරි වන්නේ රත්තරන් ආතා, හෙන්දිරික් ආතා, වස්තුහාමි සහ හුරතල්හාමි වැනි වැඩිහිටියන් අතළොස්සක් පමණය. තේවාවේ හඬ සමග මහ දවුල වයන බඩ රත්තරන් හාමිගේ රකුස් පෙනුම සිහිපත් වේ.
කුරප්පට්ටුව හඬවන හෙන්දිරික් ආතාගේ බැල්ම ගුප්තය. කකුලේ වනය කසමින් හක්ගෙඩිය පිඹින වස්තුහාමි එසක් හඬ පොත්ගුල් කඳුවැටියේ හැපී නිම්නාද වන ආකාරය තුමූම විඳ ගනී.
මේ නාද නිමාව අපට තවත් පණිවිඩයක් ද ගෙන එයි. එනම් හෙට සිට පාසල් යළි පටන්ගන්නා අහිමිරි පුවතයි. එහෙත් දේවාභරණ වැඩමවූ හස්තියා සඳහා ගරා යක් නැටුම තවම පටන් ගෙන නැත. පෙරහරේ තවත් යමක් තවමත් අවසන්ව නැතැයි යන තාවකාලික අස්වැසිල්ල කුඩා අපට එදා ලොකු බලාපොරොත්තු ඇති කළ තවත් හෝරාවක් විය.
සබරගමුව මහ සමන් දේවාලය
මානා ඇල්ල උඩ නටබුන් මාළිගාව
2011 සැප්තැම්බර් මස 18 11:56:27 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය
නුවර සිට බදුල්ල දක්වා වූ පෘතුගීසීන්ගේ හා රජුන්ගේ ඉපැරණි රහස් මාවතේ ගමන්ගන්නා අපි හාලිඇල කැටවල ප‍්‍රදේශය හරහා ගමන්කොට බෝගොඩ පණාකන්නිය හලාබ නම් ගම්මාන පසුකොට ඌමා ඔයේ කෝතලාවලේ වැලි තොටුපළට සේන්දු වූයෙමු අද එතැන් සිට.
නාරංගල කඳුමුදුනෙන් හිරු සැඟවී අඩ පැයක් යාමටත් මත්තෙන් අප ගිලගත් අන්ධකාරය වාඩිය ඉදිරියේ වූ දැවැන්ත ගිනිමැලයේ ආලෝකයෙන් මොහොතකට පරාදවිය. දෙපැයකට කලින් කැලයෙන් සොයාගත් දර කඳන්වලින් අප ගිනි මැලය ඇවිලූ අතර එළි වෙනතුරු මැලයට අවශ්‍ය දර සැපයීමට වාඩියේ ජයරත්න බණ්ඩාට නියමවිය. වේලාව රාත‍්‍රි අට වුවත් පසෙකින් ඉදෙන වාඩි බතේ සුවඳත් වාඩි හොද්දත් සමග එකට මුසුවී ඌමා ඔය කැලයේ බොහෝ දුරක් ගමන්කරනු නොඅනුමානය.
වැලි තොටුපළේ හුන් රත්නපාල මෙසේ පැවසීය. මහත්තයා මෙම වළ මෙහෙම තිබුණට හරි භයංකාරයි. මොකද ඉතා ගැඹුරින් වැඩියි. ඌමා ඔයේ කවුරුහරි ගිලූනු විට මෙම ස්ථානයේ තමයි රැුඳෙන්නේ. මම දන්න කාලයේ මෙම ස්ථානයේ මිනී 13 ක් පමණ ගොඩ අරගෙන තිබෙනවා. වැඩි හරියක් තරුණ පිරිස තමයි මැරෙන්නේ. මත්පැන් බීලා ඔයේ නාන්න වළවල්වලට පනිනවා. අවසානයේ ඔවුන්ගේ මළ කඳ හමුවන්නේ මෙතැනින්.
එක් දවසක් අපි වැලිගොඩ දාන්න එනකොට කොහෙන්දෝ පාවෙලා ආපු මළකුණක් මෙම ස්ථානයට ගොඩ ගහලා තිබුණා. ගොඩක්ම නරක් වෙලා තිබුණු නිසා ඔහුගේ ඥාතීන් සිරුර ගෙනයන්න කැමති වුනේ නෑ. මෙම ස්ථානයේම තමයි එය වළදැම්මේ ආන් අර ගස යට යයි කුඹුක් ගසක් පෙන්වා රත්නපාල පවසයි. රත්නපාල පවසන හැටියට මෙම ස්ථානය මිනිස් ජීවිත බිලිගන්නා තැනකි. වැලි වාඩියේ රත්නපාලට අමතරව ජයරත්න- බණ්ඩා- ධනපාල- ආරියරත්න- විජේරත්න යන අයද වූහ. එහෙත් පැයකට කලින් බණ්ඩා මා හට කිවූ රහස සනාථ කරමින් ගසින් ගසට මුවාවී පැමිණියේ පෙණ පිපෙන මුට්ටියක්ද අතැතිවය. කොතලාවලේ හා ඌමා ඔය අසබඩ ජීවත්වෙන හලාබ ගම්මානයේ ඇත්තන් සවස ඉස්තරම් වර්ගයේ කිතුල් රා පොල්කට්ටක් දෙකක් කටට හළාගන්නේ දිනයේ වූ සිදුවීම් එක් තැනකට එක්වී සමාලෝචනය කරමිනි.
නගරයේ මෙන් නොව ගම්මානය වන විවිධ බවින් යුක්තය. එය යම්කිසි ක‍්‍රියා පටිපාටියකට අනුව කිරීමත් විශේෂයකි. වැඩ නිමවා ඌමා ඔයෙන් පවස නිවා ගන්නා ඔවුන් මීවිත තොලගානු සුලබ සිදුවීමකි. වාඩියද මේ මොහොතේද එසේමය. එක් මුට්ටියක් හිස්වූ පසු තවත් මුට්ටියක් දෙපතුල අසලට පැමිණ ඇත. පැමිණියේ කෙසේ දැයි නොදනිමු. රස ගඟුලකි. අපනැගූ සිනහ හඬින් වනාන්තරයේ නිහඬතාව බිඳී යයි. ඒ පිළිබඳ කිසිවකුටත් නිශ්චිත අවබෝධයක් නොමැති වුවත් මධ්‍යම රාත‍්‍රිය ආසන්නය.
එක්වරම නිහඬතාව යටපත් කරමින් බණ්ඩා කෑගැසුයේ යටිගිරියෙනි. කවුරුත් එදෙසට දිවයන්නට වූහ.අර අර බණ්ඩා ගඟ පහළ පෙන්වයි, එදෙසට විදුලි පන්දම් එළි රැුසකි. සුදු හැඳගත් පුද්ගලයකු වතුර මත ඇවිදියි, මේ මම හොල්මනක් වැනි කථාකරයි.
ධනපාලගෙන් සුද්ද සිංහල වැකි කිහිපයකි.
මං බං පොඩි මාමා, හොල්මන පිළිතුරු දෙයි.
මම මාළු දැලක් එලූවා. ගන්න ගියාම තොටුපොලේ සද්දේ ඇහුනා ඒකයි ආවේ, ඇඟපුරාම මාළු දැලක් පටලවා ගත් පුද්ගලයකු පවසයි.
ඔහු ආරියරත්නය. මාළු අල්ලමින් ඔයදිගේ පැමිණ ඇත, වාඩියේ තෙලෙන් බැදුනු අලූත් මාළු සමග සංගීත රාත‍්‍රියද ඉතා ඉස්තරම්ය. නැටුම් මෙන්ම ගැයුම්ද අඩුවක් නොමැතිවිය.
පාරු කිහිපයක් එක්කොට සාදාගත් සයනයෙන් අලූයම පිබිදුනේ නොයෙකුත් සියොතුන්ගේ මනහර ගීරාවය සමගිනි.
වනාන්තරයට අලූත් දවසක් උදාවී ඇත. තොටුපලේ මිතුරන්ට සමුදී අපි මැදිපොකුණ බලා නැවත ගමන පටන් ගතිමු.
ඔහකුඹුර ගම්මානය පසු කර අපට හමුවන්නේ බඹරපනේ මැදිපොකුණ ගම්මානයයි. එය ඌව පරණගම ප‍්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයට අයත්ය. අප ගමන්ගන්නා මාර්ගයේ මැදිපොකුණ ශ්‍රී ධර්ම විජයාරාමය පිහිටා ඇත. වර්තමානයේ බඹරපනේ චුන්ද හිමියන් එහි විහාරාධිපතිත්වය උසුලනු ලබයි.
චුන්ද හිමියන් මෙසේ පැවසීය. මෙම මැදිපොකුණ කේන්ද්‍රකොට ගනිමින් කුමාරසිංහ නම් යුව රජකෙනෙක් මෙම ගම්මානයේ ජීවත්වූ බවට සාක්ෂි සොයාගෙන තිබෙනවා. ඔහුගේ මාලිගාවේ නටබුන් අදටත් තිබෙනවා. පංසලේ බුදුගේ ප‍්‍රධාන ගල් දොරටුව රජ මාලිගාවේ තිබුණු දොරටුවක්. එදා මල් උයන අද උයන් වත්ත ලෙස හඳුන්වනවා. එදා සුද්දන් මෙම මාවතේ අසුපිටින් යනවා මා දැකලා තිබෙනවා. උන් යනකොට මිනිස්සු පාරෙන් අයින් වෙන්න  ඕන යයි හාමුදුරුවෝ පැවසූහ.
මැදිපොකුණේ අවුරුදු 90 ක් වයසැති ආර්.එම්. රත්නායක මහතා මෙසේ පැවසීය. මෙම ගම්මානය ඉතා පැරණි ගමක්. මෙහි රජකු ඉඳලා තිබෙනවා. රජුගේ ඇමතියා බණ්ඩාර ලෙස හඳුන්වනවා. එදා බණ්ඩාර නාපු දිය පිහිල්ල අද බණ්ඩාර පිහිල්ල ලෙස හඳුන්වනවා. මෙම අසල ඇති ගලින් නිමවූ අම්බලමේ එදා මෙම මාර්ගයේ ගිය පුද්ගලයන් නවාතැන් ගෙන තිබෙනවා. සුද්දෝ නැවතුනේ ඔය අසබඩ තිබූ නවාතැන් පොළේ. එය අප දන්නා කාලයේත් තිබුණා. වර්තමානයේ එහි නටබුන් පමණක් දක්නට තියෙනවා යයි ඔහු පවසයි.
මැදිපොකුණ ගම්මානයෙන් සමුගන්නා අපට ඉන්පසු හමුවන්නේ කොට්ටගොඩයි. ගොවිජන සේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ සේවය කරන බන්දුල ඉන්දුකුමාරි, ආර්.ඒ. විමලාවතිත් ගොවි සංවිධාන සභාපති ආර්.එම්. රත්නායක මහතාද මෙහිදී අපහට හමුවූ අතර අප මාර්ගය ගමන් ගන්නා ස්ථානයේ ඇති ඉපැරණි මානාඇල්ල නම් දිය ඇල්ල පෙන්වීමට අප රැුගෙන ගිය ගමන බෙහෙවින් දුෂ්කරය. ප‍්‍රදේශය පිළිබඳව විශාල අවබෝධයක් අපට නැතත් මෙම පිරිස අප වෙනුවෙන් කළ කැපවීම විශිෂ්ටය. තම ගම්මානයට පැමිණි අමුත්තන්ට හැකි සෑම අයුරකින්ම ඔවුන් සහායවිය.
අප ගමන් ගන්නා මාර්ගය අසබඩ ඇති මානා ඇල්ලේ දිය සිඳීයාම නිසා එහි සුන්දරත්වය අඩුවුවත් ඇල්ල ඉහළට ගමන් කරන්නට ලැබීම භාග්‍යයකි. දිය ඇති කලෙක නම් අසලට යෑම පවා බියකරුය. විශේෂයෙන් ඌව කඳුකරයේ මෙම දිය ඇලි හා ජල පෝෂක කලාප සීඝ‍්‍රයෙන් විනාශවීයෑමේ තර්ජනයට ලක්වෙලා තිබෙනවා. මෙයට එක් හේතුවක් තමයි ජල පෝෂක ප‍්‍රදේශයන්හි වගාකිරීම හා නිවාස ඉදිකිරීම්. මෙම තත්ත්වය දිනෙන් දින වර්ධනය වනු මිසක් අඩුවන ආකාරයක් පෙනෙන්න නෑ. එදා තිබූ තත්ත්වයට වඩා උමා ඔයේ තත්්ත්වයද ගොඩක් වෙනස්. අද ඌමා ඔයද බොහෝසෙයින් දුෂණය වෙලා. වගාවන්ට ගසන පලිබෝධ නිසා වතුකරයේද ජලරක්ෂිත අද බෝල ගසන පිට්ටනි බවට පත්වෙලා තිබෙන නිසා රටේ හදවත බඳු මධ්‍යම කඳුකරයේ ජල පෝෂක ප‍්‍රදේශවලට විශාල තර්ජනයක් වෙලා තිබෙනවා යයි පරිසර විද්‍යාඥයකු වූ බන්දුල පවසයි.
ඔහුගේ කතාවේ සැබෑ අරුත දක්නට ලැබුණේ මානා ඇල්ල උඩට ගිය විටය. මානා ඇල්ල උඩ මාලිගාවක නටබුන්ය. මාණාභරණ නම් රජෙක් මෙම ස්ථානයේ බිසෝවරුන් සමග දිය කෙළියේ යෙදුණු බවට සාක්ෂි හමුවී ඇතැයි ඌව පරණගම ප‍්‍රාදේශීය ලේකම් නිහාල් ගුණරත්න මහතා පැවසීය. බිසෝවරුන්ට දියනෑම සඳහා තැනූ අලංකාර ලෙස ගල් කැටයම් රාශියක් දියඇල්ල මුදුනේ දැකිය හැකිය. සීතා දේවියද මෙම ස්ථානයේ දියනෑ බව ඉතිහාසය සඳහන් කරයි. ස්ත‍්‍රීපුර කන්දද මෙම ස්ථානයට පැහැදිලිව දිස්වෙයි. වර්තමානයේ මෙම සුන්දර ස්ථානය නිධන් හොරුන්ගේ රජදහනක් වී ඇතැයි වෙඩිදමා පුපුරවා හැර තිබූ ගල් කුළු පවසයි.
(ඌව පරණගම මැක්ඩොනල්ඞ් කොටුවී සිංහල වීරයන් එල්ලා මැරූ යෝධ සියඹලා ගස දැක ගනිමින් මන්දාරම් නුවර දක්වා ගමන ලබන සතියට.)







තවත් දුම්රියකට අපලයක්
2011 සැප්තැම්බර් මස 18 07:56:44 | 
අනුරාධපුර යාපනය හන්දියේ හතරැස්වලදී අලුයම කොළඔ වව්නියා දුම්රියේ ලොරියක් ගැටීමෙන්
එහි රියදුරා මියගිය අතර සහයකයා දිවි බේරා ගත්තේය
දුම්රිය එන බවට සංඥා දැල්වෙද්දී යාපනයට බඩු රැගත් මෙම ලොරිය දුම්රිය මාර්ගයට
ඇතුළු කළේදැයි සැකයක් පවතී

Monday, September 12, 2011

අංගං හරඹ
2011 අගෝස්තු මස 24 12:16:19 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය
කස්තාන, සිංහ කඩු, නයි පෙන කඩු, ඉලුක්කොළ කඩු, එතුණු කඩු, කලාකිරිඤ්ඤ, කිනිසි, කිරිච්චි, පළිහ, රිටි, හෙල්ල ආදී හෙළයේ සටන් ආයුධ පසෙක තැන්පත්කර ඇත. මලින් සරසා සුවඳ දුමින් පුදමින් ඉතාමත් ගෞරවයෙන් තැන්පත්කර ඇත. එම ආයුධ අවසරයකින් තොරව කිසිවෙකුට අත තැබිය නොහැකිය.
ගිරිකුල සිට අවට පරිසරය එක් පසෙකින් කැලණි ගංඟාවත් හිමයෙන් වැසුණුු නිල්ලත් එපිටින් ක්ෂිතිජය වසා ක`දු පංතියත් දිස්වේ. ඒ අතරින් අවටම ආලෝකවත් කරමින් හිරු නැගී සිටී.
හංවැල්ල ඇඔුල්ගම රජමහා විහාරයට අයත් භූමියේ විශාල ගල්තලාවතුල කිසියම් ගුප්ත කටයුත්තක් සිදුවෙමින් පවතී.
කඩුවකින් සහ පලිහකින් සන්නද්දව සිංහල හේවායෝ සීරුවෙන් සිටිති. හෙළ ඇදුමින් සැරසීගත් පිරිසක් මලින්, සුවඳ දුමින් දෙවියන්, යකුන් පුදති.
ප‍්‍රධාන ඇදුරු තුමෙකි, ඔහු ප‍්‍රධාන ගුරුන්නාන්සේය. මෙහි සිදුවන්නේ කුමක් ද?
රූගත කිරීමක් හෝ රඟදඅක්වීමක් නොම සත්‍යම සිදුවීමකි. මෙවන් සිදුවීමක් ඔබ දැක ඇද්ද?.
කඩුවෙල කොරතොට අංගම් මඩුවේ ශිල්පීහු මහත් අභිමානයෙන් පනික්කි රණකෙලි පූජාවක් පැවැත්වූහ. අංගම්හරඹ ශිල්පය හදාරණ ශල්පීන් ආයුධ 9ක් පුහුණුව ලැබූපසු පනික්කි රාළ තනතුරට පත්කරයි. පනික්කි රාළ යනුවෙන් හදුන්වන්නේ අංගම් මඩුවේ ආධුනිකයින්ට පුහුණුකිරීමේ සුදුසුකම් ලැබීමයි. අංගම් හරඹ හැදෑරූ ශිල්පීන් අංගම් හා ඉලංගම් ශිල්පයේ එන ගුස්ති සටන්, රිටි සටන්, රිටිකැරකැවීම, පිනුම් හරඹ, කඩු පළිහ සටන්, ඉලංගක්කාර කඩු සටන්, හෙල්ල පලිහ සටන්, එතුණු කඩු කැරකැවීම, එතුණුු කඩු සටන, නිරායුද සටන හා තැරැුක්ක සෙල්ලම් කිහිපයක් මෙහිදී ප‍්‍රදර්ශනය විය. පැනුම් පිනුම් වලින් සමන්විතව කළ හරඹ මනා පුහුණුවකින් පසු ඉදිරිපත් කළ බව අපි දැක්කෙමු.
විශේෂයෙන් මෙහිදී දැඩි විනයත්, භාවනායෝගීබවත්, නිතර නිතර කළ අභ්‍යසවලින් ලත් මනා පුහුණුවත් ගුරු ගෞරවයත් අපි දුටුවෙමු.
මෙම සටන් අතර එතුණු කඩුකරකැවීම, එතුණුු කඩු සටන, ඉලංගක්කාර කඩු සටන් මහත් සංයමයකින් කළ යුතුය. අකුණු වේගයෙන් කරන කඩුකරකැවීම ඇස් අදහාගත නොහැකි තරම්ය. ඒ සඳහා මහත් පුහුණුවක් මෙන්ම සංයමයත් අත්‍යවශ්‍යය.
අජන්ත ගුරුන්නාන්සේ එතුණු කඩු කැරකැවීම ශිල්ප දැක්වූ ආකාරය ඉතා මනරම්ය. එදා හෙළයින් සතුව පැවති මේ උරුමය අපේ කාලයේ යෞවනයෙකු උරදරා සිටී.
මූන වසාගෙන පැමින ක්ෂණයකින් පහරදී අතුරුදන් වීම අංගම් හරඹ ශිල්පයේ තවත් එක් සටන් ක‍්‍රමයකි. මෙහිදී කළු රෙදි පටියකින් තම මුහුන් වසා සටන්කරයි. පහර දෙන්නේ කවුදැයි සිතීමටත් කලින් ක්ෂණයකින් ගස් ගල් උඩින් පැන පිනුම් ගසා පහරදීම මෙහිදී සිදුවේ.
එදා පරංගි සේනා කොළඹ බළකොටු බැඳ තිබූ අවදියේ ටිකිරි කුමරා සීතාවක පුරයේ සිට ගොස් දිනකට පරංගින් 50ක් පමණ පෙති ගසා එන්නේ අංගම් හරඹ ශිල්පය දක්ෂ ලෙස ප‍්‍රගුුණ කළ නිසාවෙනි.
ටිකිරි කුමරාගේ ලේ ඥාතීන් වන කොරතොට මහන්ත ආරච්චි පරපුරේ වර්තමාන ගුරුදෙවියා අජන්ත ගුරුන්නාන්සේ ද එදා ටිකිරි කුමරා සේ සවිබලය. එඩිතරය. තම ගේලයින් හා නිරායුද සටනකට පිවිසි අජන්ත ඒ බව මනාව ඔප්පු කෙළේය. පහරදීම්, පහරදීීම් වලකාලීම්, සමූහයක් සමඟ එකවර සටනට පිවිස විරුද්ධවාදියා පරාජය කිරීමේ ක‍්‍රම අපි දැක්කෙමු,
අංගම් ශාස්ත‍්‍රයේ තැරැුක්ක සෙල්ලම් යනුවෙන් කොටසක් ඇත. එහිදී සිදුවන්නේ සටන් ශිල්පියාගේ විවිධ දස්කම් ගෙනහැර පෑමය. මෙහිදී සටන් කරුවෙක් කිසිදු ආයුදයක් නොමැතිව පොල් ගෙඩියක් මිනිත්තු දෙක තුනකදී අතින් ලෙලි ගසයි.
ඇඟ කිලිපොළා යන සටන්ක‍්‍රම වලින් යුත් මෙම සටන් අපේ උරුමයයි. අපේ ප්‍රෞඩත්වය ලොවට විදහා පෑමට ඇති ශක්තියයි. ලොවේ කිසිවකට නොදෙවෙනි අපේ අංගං හරඹ ශිල්පය රැුකගැනීමට මහන්ත ආරච්චි අජන්ත ග-ුරුන්නාන්සේ ඉදිරිපත් වී සිටීයි .
ඔහු තරුණයි. 28 වියෙහි පසුවන අජන්ත තම පරපුර පණමෙන් රැුකගෙන ආ ශිල්පය අනාගත පරපුරට රැුකදීම සඳහා තම ජීවිත කාලයම කැපකරමින් සිටී.එය තමාගේ වගකීම බවත් තමා ඒ සඳහා දිව්රුම් දී ඇති බවත් ඹහු පවසයි.
මෙම කාර්යය පහසුකටයුත්තක් නොවන බවත් අංගං මඩුවක් තනා ගැනීමත් අද ඉතාමත් අපහසු කටයුත්තක් වී ඇති බව කියනූ ඹහු මේ සා විශාල අපේ උරුමය සඳහා මෙතෙක් කිසිම රාජ්‍ය අනුග‍්‍රහයක් නොලැබීම අවාසනාවට කරුණක් බව කියයි .
අතීතයේ අප රට ජාතිය ආගම පරයින්ගෙන් රැුකගත්තෝ අංගං සටන් ශිල්පීහුය. අංගං ශාස්ත‍්‍රය අපේ ජාතික උරුමයකි. අවුරුදු 7දී අංගං සටන් ශිල්පයට පිවිසි අජන්ත, වත්තේ පොල් කැඩූ පසු තම සීයා විසින් සියළු පොල්ගෙඩි අතින් ලෙලි ගසන ලෙස දුන් උපදෙස් අංගං ශිල්පය මතු පරපුරට රැුකදීම සඳහා කළ උපක‍්‍රමයි. එසේම කැලේට ගොස් බෙහෙත් වර්ග බෙහෙත් පැලෑටි සොයාගෙන එන ලෙස උපදෙස් දුන්නේය. එසේ කළේ සටන් ශිල්පයට වෙදකමද ඇතුලත් වන බැවිනි.
එසේම කුඹුරු වැඩවලදී මී ගවයින් ඒ සඳහා යොදා නොගෙන පොල්කොට කරේ කියාගෙන තමන් ඒ කාර්ය කළ බවත් වී ගෝනි කරතබාගෙන දිව් බවත් තම ශක්කිමත් භාවයත් ධාරණ හැකියාවත් එයින ප‍්‍රගුණ කළ බවත් අපට පැවැසීය.
අතීතයේදී විදේශ ආක‍්‍රමණ හමුවේ අප මව්බිම රැුකගත්තෝ මෙම අංගං ශිල්පීහුය. මෙම සටන් ශිල්පය ඉගෙනීම සඳහා සිංහල බෞද්ධයකු වීම අනිවාර්ය ය. මෙම සටන් ක‍්‍රමයේ රහස් ක‍්‍රම රැුක ගැනීම සඳහා ඉවසීමේ ගුණයත්, සංයමයත්, භාවනා යෝග ීබවත් මෙම සටන් අනිවාර්ය අංග බැවිනි.
එසේම එක්වරම පැමිණ මෙම සටන් ශාස්ත‍්‍රය පුහුණුකළ නොහැකිය. ඒ සඳහා චාරිත‍්‍ර වාරිත‍්‍රවලට මුල් තැනක් දෙයි. වේලාපත්කඩය බලා ආයුෂ ධාරණ, ශක්තිය, කුන්ඩලණි ශක්තිය, දරාගැනීමේ ශක්තිය, ග‍්‍රහ අපල දොස් බැලීමෙන් සුදුසු නම් පමණක් සටන් කලාව ප‍්‍රගුණකිරීමට තෝරාගැනෙයි. විවිධ අඩව් පුහුණුකළ යුතු වෙයි. එසේම අභ්‍යස, භාවනා, ජෝ‍යතිෂය, වෙදකම, නිල ශාස්ත‍්‍රය සියල්ල ආධුනිකයකු විසින් මනා ලෙස හැදෑරිය යුතුයි. ඒ මෙම ශාස්ත‍්‍රය සටන් ශිල්පයක් පමණක් නොවන බැවිනි. එය දේශීය වෙදකමේත්, යක්ෂ ගෝත5ිකයන් නිර්මාණය කළු සුවිශේෂී භාවනා ක‍්‍රමත්, මන්ත‍්‍රශාස්ත‍්‍ර, යෝග ක‍්‍රමඇතුලු සියළු ශාස්ත‍්‍රවල එකතුවකි. දේශීය නිල ශාස්ත‍්‍රය මත ස්නායු රෝග සුවකිරීමට ද  ඕනෑම තුවාලයක් සඳහා බෙහෙත් වර්ග ද, කැපුම් තුවාලයක් ක්ෂණකව සුව කිරීම හා වෙනත් දේශිය වෙදකමේ හාස්කම් ද අංගං ශිලපයේ පවතින බව අජන්ත ගුරුන්නාන්සේ අප සමඟ පැවැසීය.
අංගං ශාස්ත‍්‍රය පරතෙරටම ගොස් සිටි ඔහුගේ මුතුන් මිත්තෝ තම ශිල්පය පණමෙන් රැුක ගත්හ. සෑම විටම මවුබිම ආරක්ෂාකිරීමේ වගකිම පැවරී තිබුණේ අංගං ශාස්ත‍්‍රයේ පරතෙරටම ප‍්‍රගුණකළ මුතුන් මිත්තන්ටය. එම පරපුරෙන් පැවත එන කොරතොට මහන්ත ආරච්චි පරම්පරාව මෙම සටන් ශිල්පය අනාගතයට රැුක දීමට විවිධ අපහසුකම් මධ්‍යයේ කටයුතු කරමින් සිටී.
අතීතයේ විවිධ අවස්ථාවලදී පරයින් හමුවේ අප මවුබිම ආරක්ෂාකළ සටන් ශිල්පය කිසිම වගකීමක් නොමැතිව ඇතැම් අය පරදේශක්කාරයින්ට ඉගැන්වීම කනගාටුදායක බවත් එයින් එම සටන් ශිල්පය විනාශමුඛයට ඇදී යනබවත් අජන්ත අප සමඟ පැවසීය.
එම නිසා තම පරපුර රහසේ කරගෙන ආ අංගං හරඹ සටන් ශිල්පය අළලා ප‍්‍රථම වතාවට ප‍්‍රසිද්ධියේ රණකෙලි පූජාවක් පැවැත්වූ බව ඔහු කියයි . එමගින් අංගම් පොරනමින් බිහිවී ඇති ව්‍යජ සටන්ක‍්‍රමවලින් (කලරි, මලයාලම් වැනි ඉන්දීය සටන් ක‍්‍රම) පිරිසිදු අංගං හරඹ ශාස්ත‍්‍රය අනාගත පරපුරට උරුමකරදීමට අපේක්ෂා කරයි.
අංගං ශාස්ත‍්‍රය ඉතා ඈත ඉතිහාසයත් ඇති ශාස්ත‍්‍රයකි. එය රාවණයුගය දක්වා දිවයයි. රාවණ රජුගේ පුත් ඉන්ද්‍රජිත්ගෙන් පසුව ඉන්ද්‍රජිත්ගේ පුතනුවන් දෙදෙනෙකු වූ කේවේසස්ථ හා රවිශෛලාංත මෙම සටන් ශිල්පය පරතෙරටම ප‍්‍රගුණ කළ අයයි.
රවීංශෛලාංත ගෙන් කොරතොට ආරච්චි පරම්පරාව පැවත එයි. කොරතොට ආරච්චි පරම්පරාවෙ ආරච්චිවරු 18 දෙනෙක් වූහ . ඒ අයගෙන් වැඩි දෙනෙක් අංගං ශිල්පයේ පරතෙරටම ගිය අයයි. මෙයින් මදුරප්පෙරුම ආරච්චි, කුරුප්පු ආරච්චි, පලිහේන ආරච්චි, මහන්ත ආරච්චි කියන පරම්පරා පමණයි අද ඉතුරුවී සිටින්නේ.
මහන්ත ආරච්චි යනු ප‍්‍රධානයාය ි. යුද්ධයට අවශ්‍ය අංගං සටන් පුහුණුකිරම, ඉගැන්වීම පැවරුණේ මහන්ත ආරච්චිටයි.
කඩුවෙල කොරතොට රජ මහා විහාරය ආශි‍්‍රතව අංගං මඩු තුනක් පිහිටා තිබීණි . කඩුවෙල රුක්ගහවත්ත, හෝකන්දර, අතුරුගිරිය, හංවැල්ල, රණාල, දැඩිගමුව ඇදී ප‍්‍රදේශ වලින් හැඩි දැඩි ශක්තිමත් තරුණයෝ අංගං සටන් පුහුණුව ලදහ.
1505 දී පෘතුගසීහු ලංකාව ආක‍්‍රමණය කළහ. සිංහලයින්ට මහත් පීඩා විඳින්නට සිදුවිය. පරංගීහු රට වනසමින් සිටියහ. ස්තී‍්‍රන් දුෂණය කළහ. දේපොළ කොල්ල කෑහ. බෞද්ධ ආගම වෙනස්නොකරන ලද සිංහලයින් මරාදැමීමටත්, පන්සල්, දේවාල ගෙවල් දොරවල් ගිණිතැබිමටත් පෙළඹුණාහ. ආගම වෙනස් නොකළ සිංහලයින්ගේ දරුවන් උඩදමා කඩුව ඇල්ලිමට තරම් මිලේඡු විය. සිතාවක ටිකිරි කුමරු යටතේ සිංහල සේනාවෝ රහසේ සංවිධානය වූහ. රහසේ කොළොඹ ගොස් පරන්ගීන් මරා දමා ආපසු පැමිණියහ. එම ප‍්‍රහාර වේගවත් විය. පරන්ගීන්ට දරාගැනීමට නොහැකිවිය. පරංගීහු අංගං සටන්කාමින් මරාදමමින් අංගංමඩු පිටින්ම ගිනිි තැබූහ.
1559 දී පමණ සීතාවක මායාදුන්නේ රජුගේ පුත‍්‍රයා වූ ලාබාල ටිකිරි කුමරා පළමු රාජසිංහ නමින් රජ තනතුරට පත්වී සිටියේය. සීතාවක රාජසිංහ නමින්ද එතුමා හැදින්විූය.
සේනාධිපති හැටියට කටයුතු ාකළේ වික‍්‍රමසිංහ මුදලිතුමාය. මේ වෙනවිට මුල්ලේරියාව සටන් ආරම්භවී තිබුණි.
එම ඓතිහාසික සටන ලංකා ඉතිහාසයේ රන් අකුරින් ලියැවිණි. එම මුල්ලේරියාව සටනේදී පරන්ගීන් සමපූර්ණයෙන් පරාජය කිරිමට ටිකිරි කුමරා ප‍්‍රමුඛ සිංහල හේවායෝ සමත්වූහ. එහිදී මියගිය පරන්ගි ගණන 1600 ට වැඩිබව ඉතිහාසය තුළ ලියවී ඇත. පෘතුගීසීන්ගේ නවින අවි ආයුද තුට්ටුවකට මායිම් නොකල සිංහල සේනාව අතිවිශිෂ්ට ජයක් ලැබීය. එම සටනෙන් පසුව මුල්ලේරියා වැව හා කුඹුරු යාය සම්පූර්ණයෙන් රත් පැහැ ගැන්වුණ් බව සඳහන් වෙයි.
මුල්ලේරියා සටන් පවතිත්දි ටිකිරිකුමරාගේ සේනාධිපති වික‍්‍රමසිංහ මුලිතුමා තුවාල ලැබීය. පසුව රජතුමා සටනට අවශ්‍ය උදව් බලාපොරොත්තව කොරතොට රජමහා විහාරයට පැමිණිය හ.
මේ අතර සිංහල හමුදාවේ රණ ශූරයකු වූ මුල්ලේගම අලි ඇතුන් මෙල්ල කිරිම සඳහා සටන් ක‍්‍රම ඉගැන්වීම සිදුකළහ. ඔහුගේ සටන් ක‍්‍රමය වූයේ එක් අයකු දුවගොස් අලියා ඉදිරිපිට පහත්වීමයි. පසුව තවත් අයෙක් දුවගොස් ඔහුගේ කර උඩට නැග අලියාගේ කුම්බස්තලයට වේගවත් වැලමිට පහරක් දෙයි. එම පහරත් සමඟ අලියා මැරි බිම වැටෙයි.
මෙම සටන් ක‍්‍රම මගින් මුල්ලේරියාව ජයග‍්‍රණය කළ රණ ශූරයින්ට රජතුමාතෑගි දුන්නේය. කඩුවෙළ අශි‍්‍රත හේවාගම් නමින් ගම්වරයක්ද දුන්නේය. හේවාගම නමින් නමින් අද හැදින්වෙන්නේ එම ප‍්‍රදේශයයි.
කොරතොට ආශි‍්‍රත ප‍්‍රදේශය සටන් පැවති ප‍්‍රදේශයකි. කඩු හංගා තැබූ වෙල්යාය කඩුවෙලෙය. මුල්ලේරියා වැවේ කොටසක් අද ද දැකගත හැකිය. කොළොඹ හංවැල්ල මාර්ගයේ ගල්වාන ප‍්‍රදේශයේ ගල්වාන රාජමහා විහාරය භූමියේ ගිරි ශිඛරයෙන් පහත නිරීක්ෂණය කිරීමෙදී මෙම මුල්ලේරියා වැව දැකගත හැකිය.
පසුව සීතාවක රජතුමා මියගිය පසු අංගං සටන් ශිල්පීන්ට විවිධ වූ අඩම්තේට්ටම් කරදරවලට මුහුණ පෑමට සිදුවිය. සටන් කරුවකු මැරීමට පරංගි හමුදාව විශාල පිරිසක් ආහ. විහාර දේවාල බිමට සමතලා කළහ. කැලණිය රාජමහා විහාරයත් ඒ අතර විය. නවගමුව පත්තිනි දේවාලය අට වරක් බිමට සමතලා කළහ.
මෙසේ හෙයින් ඔවුනට පක්ෂපාත බවක් දැක්වීමට ආරච්චිවරු ද පෘතුගීසි නම් භාවිතාකර ඇත. ඒ නම් අතර පෙරේරා නම ද විය. කොරතොට මහන්ත ආරච්චිගේ අජන්ත පෙරේරා අද අංගම් ශිල්පය පණ මෙන් රැුකීමේ වගකීම භාරගෙන සිටයි අජන්ත මහන්ත ආරච්චි ට පෙරේරා නාමය එක්වූයේ එසේය.
ටිකිරි කුමරු යටතේ මෙන්ම පළමු වැනි විමලධර්මසූරිය රජු යටතේත් දෙවැනි රාජසිංහ රජු යටතේත් දන්තුරේ, බලන හා රන්දෙණිවල ප‍්‍රදේශවලදී ද ප‍්‍රතිකාලූන්ට අන්ත පරාජයක් අත්කරදෙමින් සිංහල හේවායන් ජය ගත්තේ අංගම් සටන් ශිල්පය උපයොගී කරගනිමිනි .
ඉ ංගී‍්‍රසිහු ද ඔවුන්ට එල්ලවන ප‍්‍රහාර හමුවේ අංගං ශිල්පය තහනම් කළහ. 1817 කැරැුල්ලෙන් පසුව ගැසට් නිවේදනයකින් අංගං ශිල්පය තහනම් කර එසේ නොනැවතී අංගං සටන් ශිල්පීන්ට දණ හිසෙන් පහළට වෙඩිතබා ජීවිතාන්තය දක්වා සිරකර තැබීමටත් සියලූම අංගං ආයුධ අත් අඩංගුවට ගෙන අංගං මඩු ගිනි තැබීමටත් නියොග කළහ. කඩු කිණිසි භාවිතය ද තහනම් කළහ එපමණක් නොව ශක්ති ජනක ඖෂධයක් බව කියන අබිං පවා තහනම් කළහ.
මේ අවස්ථාවේදී මහන්ත ආරච්ිචි පරපුර තම දිවි දෙවැනි කොට අංගං සටන් ශාස්ත‍්‍රය රහසිගතව රැුකගත්තේය. අංගං ශාස්ත‍්‍රය නැටුම් බවට හරවාගෙන සිංහ නැටුම්. කොටි නැටුම්, වලස් අඩිය ආදී නැටම් ශිල්ප ලෙස ඉතා රහසිගතව රැුකගෙන ආයේය.
ඒ අභීත පරපුරේ විරුවෝඅදත් එම ශිල්පය රැුකගනිතිී. මෙම ශාස්ත‍්‍රය රැුකගැනීම සඳහා අජන්ත ගුරුන්නාන්සේ තරුණයනට ද ආරාධනා කරයි. මේ සඳහා අංගං ශාස්ත‍්‍රයට ආදරය කිරීමත්, කැපවීමත්, විශ්වාසයත් ඇතිකරගත යුතුය.
අංගං ශාස්ත‍්‍රය අංගං ඉලංගං හා මායා අංගං යනුවෙන් කොටස් තුනක් ඇත. අංගං අවි ආයුද සමඟ කරන සටනයි. ඉලංගං ආයුද රහිත සටනයි මායා අංගං යනු යන්ත‍්‍ර මන්ත‍්‍ර, ජ්‍යොතිෂ්‍යය ආදියයි. පරංගීන්ගේ කාලතුවක්කු මතට මන්ත‍්‍ර ශාස්ත‍්‍රයෙන් කළ මැතිරීම් මගින් කාලතුවක්කු පවා කි‍්‍රයාවිරහිත කරවූ බව සඳහන්ය.ශූර අංගං ශිල්පියකු වීමට මෙම අවස්ථා තුනම ප‍්‍රගුණ කළ යුතුය.
වෙල්ලක්කාර සටන් පරපුරේ මහන්ත ආරච්චි පරපුරෙන් පැවත එන ඉලංගම හතරවැදෑරුම්ය හතර ඉලංගම මෙසේය. කවිකාර ඉලංගමෙන් රජතුමාට ප‍්‍රශස්ති ගායනා ඉදිරිපත් කැරුණි කියා රාජකුමාරවරුනට කුමර සෙල්ලම් හෙවත් යුද පුහුණුව දුන්නේ වාහල ඉලංගමෙනි. නර්තන හා ඒ ආශ‍්‍රිත සිදුකළ දේ් නැටුම් ඉලංගමට අයිති විය. අංගං ශාස්ත‍්‍රය සිංහල මල්ලව පොර හෙවත් ගුස්ති ශාස්ත‍්‍රය ඉලංගං ශාස්ත‍්‍රය, පැනුම්, පිනුම් ශාස්ත‍්‍රය ආදී යුද්ධයට අවශ්‍ය සියළු සටන්ක‍්‍රම හරඹ ඉලංගමයි. මෙහි වර්තමාන හිමිකාරයා අජන්ත මහන්ත ආරච්චි ගුරුතුමාය.
අංගම් ශාස්ත‍්‍රයේදී අවි 21 ක පුහුණුව ලැබිය යුතුය. තම පරපුරෙ-හි මුතුන් මිත්තන් පරිහරණය කළ අවි ආයුද තමන් සතුව ඇතැයි අජන්ත පැවසීය. ඒ අතර කස්තාන, කලාකිරිඤ්ඤ, නයිපෙන කඩු, සිංහකඩු, සුදු කඩු, කිනිසි, කිරිච්චි ඒ අතර ප‍්‍රධාන වෙයි.
කස්තාන යනුවෙන් හදුන්වන කඩුව මිටෙහි කැටයමින් කළ සිංහ මුහුණු හයක් හෝ හතක් ඇත. මෙම කස්ථාන පෞරාණික කඩු වර්ගයකි. ගාම්භීර තේජවන්ත බව කස්තානයෙන් දිස්වෙයි. සුදු කඩුුව ද වශේෂ කඩු වර්ගයකි. එම කඩුව නිමකර ඇත්තේ සුදු වානේ වලිනි. එම සුදු වානේ ශී‍්‍ර ලංකාවෙන් දැනට සොයාගැනීම අපහසුය. එය ද පෞරාණික කඩු විශේෂයකි. එසේම ඇත්දළ කැටයමින් යුත් කඩු ද ඇත. කලාකිරිඤ්ඤ ගෝන අං, හරක් අං හා මුව අංවලින් නිමකර ඇත. මෙම අංවර්ග විෂ සහිතය.
අංගං ශිල්පය ඉතිහාසය වසර තිස්දහසක් පමණ දක්වා පැරණියැයි අපහට අදහස් දැක්වූ අජන්ත පැවසීය. යක්ෂ ගෝත‍්‍රිකයින්ගෙන් පැවත එන අංගං ශාස්ත‍්‍රය රණ කෙළි පූජාවක් නැරඹීමේ වරම අපට ලැබිණි. එය මහත් වාසනාවක් කොට අපි සලකමු.
රහසේ පවත්වාගෙන ආ ශාස්ත‍්‍රය පථම වරට රණකෙළි පූජා උත්සවයක් රාවණ නැකතින් ආරම්භකළේ ඓතිහාසික ඇඹුල්ගම රාජමහා විහාරයට අයත් කදු ශිඛරයේ ඇති ගල්තලාව මතය. ගලින් ගල අඩිය තබමිින් හිමිදිරියේ එම ගල්තලාවට ගියෙමු . එම ස්ථානයේ කිසියම් ගුප්ත බවක් ඇතැයි පළමු වරට එහි ගිය අපට දැනිණිි. මොහොතක් ගතවෙත්ම මනාකොට ඒබව අපට වැටහෙන්නට විය.
නියම හේවායන්ගේ විලාසයෙන් අප ගුරුන්නාන්සේ ප‍්‍රමුඛ අංගං ශිල්පීහු අපේ ප්‍රෞඩත්වය අපගේ ඇස් පනාපිටම පෙන්වූහ. සටන්කෙළි පැවති භූමියට සීමාපැනවිණි. අංගං ශිල්පින් නොවන අයට ඇතුල්වීම තහනම් විය. ඒ මෙම ස්ථානය පත්තිනිදෙවියන් තම දෝණිය හා පුතාට අංගං සටන් ඉගැනවූ භූමිය බව කියැවිණි ඒ වසර විසිදහසකට කලිනි.
පත්තිනි දේවිය පතිවත රැුකි කාන්තාවකි. පත්තිනි දෙවියන් මෙන් අංගම් ශාස්ත‍්‍රය ප‍්‍රගුණ කළ තවත් කාන්තාවන් මෙම සටන් ඉතිහාසයේ සඳහන්වෙයි. ඒ අතර කුවේණිය ද වෙයි.
පසුකාලීනව සීතාවක රාජසිංහ රජතුමාගේ සීතාවක රාජධානියේ සේනාධිපතිනියක නවරත්න මැණිකේ ද අංගං සටන් ශිල්පය හොදින්ම ප‍්‍රගුණකර සිටි සටන්කාමී කාන්තාවකි.
මහනුවර යුගයේදී සෙනරත් රජු යටතේ ගලබොඩ කුමාරිහාමිද සේනාධිපති තනතුර ද පසුව ඒද`ඩුවාවේ දිසාපති තනතුරද දරා ඇත. එවන් වීර තරුණියෝ දෙදෙනෙක් ද අංගං ඉලංගං හරඹ පනික්කි රණකෙළි පූජාවේදි දුටිමු. තමා ලත් ශිල්පශාස්ත‍්‍රය කිසිවිටකත් අයුතු ප‍්‍රයොජන සඳහා යොදා නොගන්නාබව බුදුන්වහන්සේ ඉදිරියේ ද රාවණ දෙවියන් ඉදිරියේ ද, කතරගම මහසෙන් දෙවියන් ඉදිරියේ ද(කතරගම දෙවියන්*, පත්තිනි දෙවියන් ඉදිරියේ ද, රාසිං දෙවියන් ඉදිරියේ ද (ආරච්චි පරපුර සීතාවක රාජසිංහ රජු රාසිං දෙවියන් ලෙස අදහති* යක්ෂ ගෝත‍්‍රයේ මියගිය නෑ යක-ුන් ඉදිරියේ ද අංගං ශිල්පිහු දැඩිලෙස දිව්රුම් දී පොරොන්දු වෙති.
රාම රාවණ යුද්ධයත් ඉතිහාසයේ අංගං සටන් එළිදැක්වුණු අවස්්ථාකි. එමෙන්ම දුටුගැමුණු එළාර යුද්ධයත්, දුටුගැමුණු රජ සමයේ පතල ද්වන්ද සටනක් වූ ජයසේන හා ගෝඨයිම්බර අතර සටනත් අංගංහරඹ වලින් යුක්ත වී ඇත.
එසෙම පොළොන්නරු යුගයේ මහා පරාක‍්‍රමබාහු රජ සමයේදීත් අංගං සටන් එළිදැක්විණි.
කළු මිනිසකුගේ වේශයෙන් වාඩියට පැන්න කොටියා
2011 සැප්තැම්බර් මස 11 13:30:03 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය
සිරිපා හිමේ හාස්කම් ගැන කතා කරද්දී සිරිපා කරුණා කරන්නට ඇති මාර්ග හතෙන් යන එන අයට සිදුවු අපුරු සිදුවීම්ද ජනප‍්‍රවාදයේ පවතී.
සිරිපා කරුණා කරන මාර්ග හතක් ඇතත් ඉන් ප‍්‍රධානත්වය ගන්නේ තුනකි. නල්ලතන්නිය- හැටන් මාර්ගය, රත්නපුර පලාබද්දල මාර්ගය සහ කුරුවිට එරත්න මාර්ගය එම ප‍්‍රධාන මාර්ගයි.
දෙහෙනකන්ද- මූක්කුවත්ත මාර්ගය, දැරණියගල මාලිබොඩ මාර්ගය, ඌව මාර්ගය හෙවත් හපුතලේ විහාරතැන්න මාර්ගය සහ මරේවත්ත හරහා රාජමලේ මාර්ගය සෙසු මාර්ගයි.
1987 වර්ෂයට පෙර, සිරිපා වන්දනා වාරය ආරම්භ කරන බව සංකේතවත් කරන සුමන සමන් දෙවියන්ගේ රූපය වැඩම කළේ රත්නපුර ශ‍්‍රී පලාබද්දල රජමහා විහාරයේ සිටය. අදමෙන් වැඩි කලඑළියක් නොතිබුණද උදුවප් මහේ පුර පොහෝය දිනයට පෙර දිනයේ මළුවට වැඩම කරවන ලද්දේ ද ඊළග අවුරුද්දේ වෙසක් පුර පසළොස්වක පොහොය දිනයට පසුවදා සිරිපා සමය අවසන් කර සමන්දෙව්රුව ආපසු වැඩම කරවන ලද්දේ ද අභිමානවත්වු පෙරහරකිනි.
සිරිපා වන්දනා වාරය ආරම්භ වීමට නියමිත උදුවප් මාසයේ පුර පසළොස්වක පොහොය දිනට පෙර මෙම මාර්ග වන්දනාකරුවන්ගේ පහසුව පිණිස එළිපෙහෙළි කිරීම ඒ මාර්ග පළමුවෙන් හමුවන ගම්මානවල වැසියන් විසින් ස්වේච්ඡුාවෙන් සිදු කිරිම අතීතයේ සිරිතක්ව තිබු බව පැරැණ්නෝ කියති. අද නම් ප‍්‍රධාන මාර්ගතුන එළිපෙහෙළි කරන්නේ රාජ්‍ය අනුග‍්‍රහයෙනි.
මේ අකාරයට කලකට ඉහතදී මාලිබොඩ මාර්ගය සිරිපා වන්දනා වාරයට පෙර එළිපෙහෙළි කරන්නට ගමේ වැඩිහිටියන් පිරිසක් පියවර ගත්හ ඔවුන්ට සහායට තරුණයන් කිහිප දෙනෙකුද එක්ව සිටියහ. ගල්ලෙන්වල නැවතී උයා පිහාගෙන කා මේ මාර්ගය එළි පෙහෙළි කිරීම වැසියන්ගේ සිරිතකි.
වලේබඩ මාර්ගය දෙමළමළහීීන්නේදි සිරිපා මලූවට යන එරත්න පාරට එක්වෙයි. එතැන සිට මාලිබොඩට එළිපෙහෙලි කිරීම මාලිබොඩ වැසියන් විසින් සිදුකරනු ලබයි. දෙමළමළහීන්නෙන් පටන්ගෙන පහළට එළිකරගෙන ඒම සාමාන්‍ය සිරිතයි. දින දෙකක් ගතවන මේ වැඩයට රාත‍්‍රී නවාතැන් ගෙන වැඩ අවසන්කර ආපසු ඒම ඒ කණ්ඩායමේ සිරිතයි. එසේ නවතින්නේ මාර්ගයේ ඇති ‘‘විලේලෙන’’ සහ ‘‘ගෙග්ලෙන’’ නමින් හදුන්වන ගල්ලෙන් දෙකේය.
ආහාර පිසීමේදී පිළී වර්ග භාවිත නොකරන අතර අඩුම තරමින් මළ ගෙදරක්වු නිවසක කෙනෙක් එකි මරණය සිදුවී මාස තුනක් ගතවී නැත්නම් මෙම කටයුතුවලට සාභාගි නොවේ.
-එක ගමනක් පාර සුද්ද කරන්න ගමේ අය ගියා. ? වෙනකම් පාර සුද්දකරලා දෙවෙනි දවසේ රාත‍්‍රිය ගතකරන ‘‘ගෙග්ලෙනට’’ එන්න හම්බවුණේ නෑ මහ ධාරානිපාත වැස්සක් වැහැලා ග`ග ගැලූවා. එගොඩ හිටිය කට්ටිය බඩගින්නෙම ‘‘විලේලෙනේ’’ රැය පහන් කළා. හේතුව හොයලා බලද්දී මළගෙදරක් වුණ ගෙදරක කෙනෙක් ගිහිං ඉදිම කියල ඒ අයට අවබෝධ වෙලා තිබුණා”.
ඒ වගේම තමයි ‘‘හිමේ’’ ගරන්න කියලා පිටස්තරින් ආව කට්ටියක් ගමේ කිහිප දෙනෙකුත් එක්ක කැලේට ගියා. වලමිමැටිවිළකෙළවර හිමේ වත්ත කිට්ටුවට තමයි  මේ ආපු අය හරක් මසුත් අරං ගරන්න  ගිහිං තියෙන්නේ.  කොහොමහරි මේ අය වාඩියක් ගහගෙන නතරවෙලා.  අර ගෙනාපු මසුත් උයාගෙන කාලා. මස් ගෙනාපු කෙනා වාඩියෙන් එළියේ ඉන්නැද්දී කළු මිනිහෙක් වාඩියට එනවා දැකලා. වාඩියට ගිහින් බලද්දී වාඩිය ඇතුලේ සේරම විනාශ කරලාලූ. මිනිහා හොදටම බයවෙලා. ගමේන් ගිය අය කිව්වාලූ ඒ කොටියා තමා ඇවිත් තියෙන්නේ කියලා. ඒ ඇහුවම අර මිනිහට උණ ගැනිලා. එවේලේම ආපහු එන්න පිටත්වෙලා. ඒ වුනාට ගමට එන පාර කිහිප සැරයක්ම වරද්දලා. උණ හැදුන මනුස්සයා ගමේදි විකාර කියවන්න පටන් අරං. ආපු මිනිස්සු ඒ කෙනා එක්කං ගියා ගියාමලූ. ඊට පස්සේ මිනිහට වුණ දෙයක් දන්නේ නැතිලූ.
ඒ වගේම කට වරද්දාගැනීම ද සිරිපා අඩවියේදි නොකළ යුත්තක් බව පරැුන්නන්ගේ විශ්වාසයයි. වරක් ගමෙන් ගිය වන්දනා නඩයක හිටිය මැදිවියේ මවක් සිරිපා මළුව පෙනෙද්දී ‘‘අනේ මටනම් බෑ’’ කියලා පාරේ පඩියක වාඩි වුණ බවත් ඇය බෙඞ්ෂීට් එකක දෙපැත්තට ලීයක් දමා එහි හොවා හැරමිටිපානට එනතෙක උස්සන් ආබවත් අතීත මතක සිහිපත් කරමින් ගැමියෙක් පැවසීය.
දශක ගණනාවක් සිරිපා මළුවේ මුරකරුවකු ලෙස සේවය කළ පලාබත්ගල ගමේ කේ.පී.කර්තේලිස් මහතා මීට වසර කිහිපයකට පෙර මට හමුවිය. ඒ වන විටත් ජිවිතයේ සැදෑ සමය ගෙවමින් සිටි ඔහු ඉතා ප‍්‍රිමනාපයෙන් යුතුව මා සමග සිරිපා අඩවියේ අමතක නොවන සිදුවීම් රැසක් පැවසුවේය. මේ වන විට ඔහු ජිවතුන් අතර නැතත් ඔහුගේ කතාවල සටහන් මා සතුව ඇත.
පලාබත්ගලින් සිරිපා මළුවට යන අඩිපාරේ පිහිටි ඔහුගේ නිවස ඉදිරිපිට වන්දනාකරුවන්ට ගිමන් හරින්නට තැනු මැස්සක් විය. ඒ මැස්සේ හරිබරි ගැහී ඔහු කතා කරන්නට විය.
‘‘මම දැන් වසය හින්දා මට දින වකවානු හරියට නිච්චි නෑ. මතකේ හැටියට හතළිස් දෙකේ විතර වෙන්න ඇති. සිරිපා වන්දනා වාරය ඉවර කරලා පෙරහරින් සමන්දේව රූපය පලාබත්ගල පන්සලට වැඩම කරවනවා. මේ ගමන හරිම වෙහෙසකර එකක්. ඉතින් පෙරහරේ ආපු පිරිසට මහන්සි හින්දා පලාබත්ගල ජේමිස් මුදලාලිගෙ කඬේ ළග ටිකක් ගිමන් හැරලා යමු කියලා කට්ටිය යෝජනා කළා. සමන් දෙවියන්ගේ රූපය සහිත බර කරේ තියගෙන හිටපු කෙනා ඒක කඬේ මැස්සක් උඩ තිබ්බා.’’
‘‘ගිමන් හරින්න ගතවුනේ කෙටි කාලයයි. එකපාරටම අහස අදුරු කළා. මහ හුළගක් ආවා. අනෝරා වැස්සක් පටන් ගත්තා. දැන් වහිනවා වහිනවා පායන්නෙම නෑ. කාටවත් මොකද වුණේ කියලා හිතාගන්න බෑ. වැස්ස එන්න එන්නම වැඩියි. ගස් කරකවලා හුළග හමනවා. අකුණු ගහනවා’’
‘‘කපු මහත්තුරුයි ආපු හැමෝමයි කතාවෙනවා මොකද එහෙම වුණේ කියලා. පස්සේ බලද්දී සමන්දෙවි හාමුදුරුවන්ගේ රූපෙ තියලා තිබුණේ කඬේ කරවල මැස්ස උඩ. ඊට පස්සේ පිරිස අතර හිටිය කෙනෙක්  ස`දුන් කිරිපැන් ටිකක් හදලා සමන්දෙවි පිළිමය ඒ හදුන් කිරිපැන්වලින් නෑව්වා. නාවලා ඒ මනුස්සයා පිළිමය කර තියාගත්තා. ඊට පස්සේ තමයි වැස්ස තුරල් වුණේ.’’
කර්තේලිස් සීයා මේ කතාව කියන අතර තුර ඔහු තමන්ගේ රැළිවැටුණ හම ඇති අත පෙන්වමින් ‘‘ඒ සිද්ධිය මතක් වෙනකොටත් ඇගේ හිරිගඩු පිපෙනවා මහත්තයෝ’’ යැයි දත්නැති කටින් කී ආකාරයට මට අද ද හොදට මතකය.
ඒ වගේමයි සමහර මිනිස්සු වැරදි කරලා සිරිපා අඩවියේ හැංගිලා ඉන්න පුලූවන් කියලා හිතනවා. එහෙම හිතලා එනවා. ඒවුනාට ඒ අයට මෙහෙ ඉන්නබෑ. කර්තේලිස් සීයා තවත් අපූරු කතාවකට මුලපිරුවේය.
‘‘මේ සිද්ධියෙ දින වකවානු මට මතක නෑ. පල්ලෙහා දිහා මනුස්සෙක් අවාරේ සිරිපා කරුණා කරන්න කියලා ගමට ආවා. අවාරේ සිරිපා කරුණා කරනවා කියන එක හරිම අවදානම්. මොකද මිනිස් පුලූටක් නෑ. සතා සරුපයෝ නිතරම එහා මෙහා යනවා. ඒ කාලේ ඒ ඇත්තන්ගේ වාරෙනේ.’’
‘‘මේ මනුස්සය ගමට ආපු වෙලාවෙ පන්සලේ ලොකු හාමුදුරුවො අහල ඇයි අවාරෙ යන්නේ. වැසක් එහෙම ආවෝත් අතරමං වෙයි. අම්බලම් නෑ. නොයන එක හොදයි කියලා. නමුත් මිනිහා ගණන් අරං නෑ. මිනිහා මළුවට යනවා කියලා ගියා. හැබැයි ආපහු අවේ නෑ. පස්සේ හොරණ දිහා මිනිස්සු වගයක් මාසයකට දෙකකට විතර පස්සේ අර මනුස්සයා හොයාගෙන ආවා. ඇඳගෙන හිටපු ඇඳුම්වල පාටිනුත් කියපු හැඩහුරුකමිනුත් මේ කියන්නේ අර හිමේට ගිය කෙනා ගැන වෙන්න ඇති කියලා අනුමාන කළා.’’
‘‘ගමේ අය විස්තරේ කිව්වා. ඒ වුනාට හොයාගන්න බැරිවුණා. ගමේ අය හිතුවේ හැටන් පාරෙන් බහින්න ඇති කියලා. සිරිපා වන්දනා වාරේ කඩයක් ගත්ත කට්ටිය දර කපන්න කැලේට ගියාම ඇටකටු වගයක් හම්බවෙලා. පොලීසියෙන් ඇවිත් බලද්දී ඇටකටු ළග තිබුණ ඇදුම්කෑලි වලින් හදුනාගත්තා ඒ අර මනුස්සයා කියලා. එයා මොකක්හරි අපරාධයක් කරලා මෙහෙ ආවා කියලා තමයි ආපු මිනිස්සු කිව්වේ. මැරුණේ කොහොමද දන්නේ නෑ. මංමුලා වෙලා කැලේ ගිහිං අතරමං වෙලා කන්න නැතුව මැරුණද දන්නේනෑ.’’ කර්තේලිස් සීයා කීවේය.
සමනළ අඩවියේ අලි ඉන්න නමුත් අලි ඇහැට දැකපු අය ඉන්නව නම් ඒ කිහිප දෙනෙක් පමණි. අලි බෙටි  ඕනැතරම් දැකිය හැකි නමුත් අලියෙකු පණපිටින් සිරිපා අඩවියේදි දැක ගැනීමත් භාග්‍යයකි. සිරිපා අඩවියේදී අලියෙකුගෙන් මනුෂ්‍යයෙකුට කරදරයක් වුවායැයි වාර්තාවක් නම් ලැබී නැත.
එහෙත් සිරිපා අඩවියේ වෙසෙන අලින්ද මිනිස් ක‍්‍රියාකාරකම් නිසා දිවිපිදු අවස්ථා ඇති බව පොලිස් වාර්තා පෙන්වා දෙයි. මීට වසර කිහිපයකට පෙර රත්නපුර පොලිසියේ විශේෂ අපරාධ අංශයේ ස්ථානාධිපතිව කටයුතු කළ පොලිස් පරීක්‍ෂක රොහාන්  ඕලූගල මහතා ඇතුලූ කණ්ඩායමක් කළ එවැනි පරීක්‍ෂණයකදී සිරිපා අඩවියේ මහ කැලෑවක තිබී  අලියෙකුගේ ඇට සැකිල්ලක් සොයා ගත්තේය.
සමන් දෙවිදුන්ගේ වාහනය වූ සුදුඇතාගේ ඇටසැල්ල එය බවට කටකතාවක්ද එම වකවානුවේ පැතිර ගියේය. එහෙත් වෛද්‍ය පරීක්‍ෂණ අනුව එම ඇටසැකිල්ල ඇතෙකුගේ නොව අලියෙකුගේ බව තහවුරු විය.

Sunday, September 11, 2011

Model Shoot... | SL STARS

Model Shoot... | SL STARS
ඇමෙරිකා ඩොලරය ගැනුම් මිල රු.109.2700 , විකුණුම් මිල රු.110.8900 | බි‍්‍රතාන්‍යය පවුම ගැනුම් මිල රු.173.8500 , විකුණුම් මිල රු.177.8400 | යුරෝ යුරෝපය ගැනුම් මිල රු.152.3900 , විකුණුම් මිල රු.156.5300 | ස්වීස් ප‍්‍රෑන්ක් ගැනුම් මිල රු.126.1800 , විකුණුම් මිල රු.130.3000 | කැනඩා ඩොලරය ගැනුම් මිල රු.109.6700 , විකුණුම් මිල රු.112.9700 | ඔස්ට්‍රේලියා ඩොලරය ගැනුම් මිල රු.114.6000 , විකුණුම් මිල රු.118.3500 | සිංගප්පූරු ඩොලරය ගැනුම් මිල රු.89.8000 , විකුණුම් මිල රු.92.3900 | ජපානය යෙන් ගැනුම් මිල රු.1.4026 , විකුණුම් මිල රු.1.4452 |
කැරලිකරුවන්ට වෙඩි තැබු ගඩාෆිගේ සුරූපිනියෝ
2011 සැප්තැම්බර් මස 05 17:15:26 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය
දකින කාගේත් නෙත් මුලින්ම යොමුවන්නේ ඇගේ දුඹුරු පැහැ දෑසට සහ රෝස පැහැති  දෙතොල්වලටය. ලිබියාවේ ටි‍්‍රපොලි අගනුවර මැටීගා හමුදා රෝහලේ දැඩි ආරක්ෂක රැුකවල් මැද රෝස පාට සළුවක් හිස දවටා ගෙන සිටින ඇයගේ දෑත් සහ දෙපාවලට විලංගු දමා ඇත. ඇය 19 හැවිරිදි යුවතියකි. ඇගේ නම නස්රීන් මන්සූර්ය. ඇය ලිබියා නායක කර්නල් ගඩාෆිගේ ‘සුරූපී කාන්තා ආරක්ෂක බළඇණියේ’ සෙබළියකි. සැඟවී සිට පහර දීමට පුහුණුව ලැබූ ස්නයිපර් තුවක්කුකාරියකි. එපමණක් ද නොව ඇය ගඩාෆිගේ අළුගෝසුවෙකි. අද ඇයගේ ඉරණම තීන්දු වී ඇත. කැරැලිකරුවන්ගේ ග‍්‍රහණයට පත්ව සිටින ඇය මරණ බියෙන් පසුවන්නීය. ඇය කැරැලිකරුවන් අතට පත්වූයේ ඇයගේ උසස් නිලධාරීන් අතින් පවා අතවරයට ලක්වීමෙන් අනතුරුවය.
නිස්රීන් මන්සූර් සමඟ පිළිසඳරකට එක්වුණු විදෙස් මාධ්‍යවේදීන්ට ඇය කියා සිටියේ ලිබියා කැරැලිකරුවන් ටි‍්‍රපොලි නුවර අත්පත් කර ගනිමින් සිටි අවස්ථාවේදී ලිබියා හමුදා අත්අඩංගුවට හසුවූ කැරැලිකරුවන් යැයි සැක කළ පුද්ගලයන් 19 දෙනකුට ඇය වෙඩි තබා මරා දැමූ බවය.
ඔවුන් මට කීවා මා ඒ පිරිසට වෙඩි තැබුවේ නැතිනම් මට මැරෙන්න සිදුවේවි කියලා” යැයි ඇය කඳුළු සලමින් කියයි. මුලින් මට මරන්න කීවේ එක්කෙනයි. ඊට පස්සේ තව කෙනෙක් අරගෙන ආවා. ඔහු බියෙන් තැති ගත්තා මා මරා දමා තිබුණු පුද්ගලයා දැකලා. ඔහුට දැනෙන්න ඇති ඔහුට අත්වන ඉරණම මොකක්ද කියලා. මා ඔහුටත් වෙඩි තැබුවා” යැයි නිස්රීන් කියයි.
නිස්රීන් මෙන්ම ‘ගඩාෆි කාන්තා බලඇණියේ’ සාමාජිකාවෝ කිහිප දෙනෙක් මේ වන විට කැරැලිකරුවන්ගේ අත්අඩංගුවේ සිටිති. කැරැලිකාර පාර්ශ්වයේ අත්අඩංගුවේ සිටින නිස්රීන්, ඇගේ ජීවිතයට අනතුරක් වේවි යැයි මරණ බියෙන් පසුවන්නීය. ගඩාෆිගේ ඝාතකයකු වුවත් ඇයගේ දුක්බර කතාව අසන කාහටත් ඇය ගැන අනුකම්පාවක් ඇති වෙයි. නිස්රීන් පවසන්නේ ගඩාෆිට ආරක්ෂාව සැපැයීමට විශේෂයෙන් ස්ථාපිත කළ හමුදා බළඇණියේ ජේ්‍යෂ්ඨ හමුදා නිලධාරීන් කිහිප දෙනකු අතින් ඇය දුෂණයට ලක් වූ බවය. ඒ බව මැටීගා හමුදා රෝහලේ වෛද්‍යවරුන් පමණක් නොව කැරැලිකරුවෝ ද සනාථ කරති.
කැරැලිකරුවන් ටි‍්‍රපොලි නුවරට කඩා වැදී අප අල්ලා ගත් අවස්ථාවේදී මා කළ දේ මා ඔවුන්ට කීවා. ඔවුන් ඉන්නේ මා සමග වෛරයකින්. මාගේ ඉරණම කුමක් වේවි දැයි මා දන්නේ නැහැ.” යැයි නිස්රීන් මන්සූර් කඳුළු සළයි.
ටි‍්‍රපොලි නුවර සිය මව සමඟ ජීවත් වූ, තවමත් යොවුන් විය ඉක්ම නොගිය සංගීතයට හුඟක් ඇළුම් කළ මේ සුරූපී තරුණිය අළුගෝසුවකු වූයේ කෙසේද යන්න ඇය සමඟ පිළිසඳරේ යෙදුණු මාධ්‍යවේදීන්ට පවා ගැටලූවක් විය. නිස්රීන් පවසන පරිදි ඇයගේ පවුලේ කිසිවකු ගඩාෆි පාලනයට සහාය දැක්වූවන් නොවේ.
ඇයගේ මාපියන් ඇය කුඩා කාලයේදී ම වෙන් වී ඇත. පියා වෙනත් විවාහයක් කර ගත් අතර අලූත් කුඩම්මා කෙරෙහි නිස්රීන්ගේ කැමැත්තක් නොතිබුණි. ඒ නිසා ම ඇය ඇගේ අම්මා සමඟ ජීවත් වීමට ගියාය. ෆාතිමා අල් ඩ්‍රේබී ඇයගේ මවගේ යෙහෙළියකි. ෆාතිමා ලිබියා නායක ගඩාෆිගේ කාන්තා බලඇණියේ නායිකාව වූවාය. නිස්රීන්ගේ ඉරණම තීන්දු කළේ ඇයයි. නිස්රීන් සෙබළියක් ලෙස ගඩාෆිගේ කාන්තා බලඇණියට බඳවා ගත්තේ ෆාතිමාය. ඒ වන විට නිස්රීන් සමඟ ලිබියාවේ නන්දෙසින් තවත් තරුණ තරුණියන් 100 දෙනකු එම බලඇණියට තෝරා ගෙන තිබුණි. ටි‍්‍රපොලි නුවර හමුදා පුහුණු කඳවුරට යොමු කිරීමෙන් පසු නිස්රීන්ට අවි පුහුණුවක් ද ලැබුණි. ඇය පුහුණුව ලැබුවේ ස්නයිපර් තුවක්කුකාරියක ලෙසිනි.
ඇය සහ තවත් තරුණියන් පිරිසක් ගඩාෆිගේ අල් අසීසායා මන්දිරය සහ බළකොටුවේ ආරක්ෂාවට යෙදවිණි. කැරැලිකරුවන් යැයි සැකපිට අල්ලා ගන්නා අය ඝාතනය කිරීමේ කාර්යය නිස්රීන්ට පැවැරුණේ මේ අවස්ථාවේදීය. ඇයත් සෙසු තරුණියනුත් ඔවුන්ගේ හමුදා ප‍්‍රධානීන් කිහිප දෙනකු අතින් අතවරයට ලක්වූයේ කැරැලිකරුවන් ටි‍්‍රපොලි නුවරට කඩා වැදී පහර දෙන්න පටන් ගත් අවස්ථාවේදීය.

කැරලිකරුවන් 11,000 ක් මුදා ගනිති

ලිබියා කැරැල්ල හට ගත් අවස්ථාවේදී නායක ගඩාෆිට එරෙහි විරෝධතා දැක්වීමේ වරදට අත්අඩංගුවට ගත් විරෝධතාකරුවන් 11,000 ක් බේරා ගැනීමට ටි‍්‍රපොලි අගනුවර අත්පත් කරගත් කැරැලිකරුවන් සමත් ව ඇතැයි ලිබියා අන්තර්වාර පාලක මණ්ඩලය නිවේදනය කරයි. එම සිවිල් වැසියන් පිරිස ටි‍්‍රපොලි නුවර පොලිස්, හමුදා මෙන්ම අබු ස්ලිම් බන්ධනාගාරයේ ද රඳවා සිටි බව බෙන්ගාසි නුවර මූලස්ථානය කොටගත් ලිබියා අන්තර්වාර පාලක මණ්ඩලය වැඩිදුරටත් කියා සිටියි. එහෙත් ගඩාෆිගේ රජය විසින් අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ තවත් 50,000 ක් පමණ අතුරුදන්ව ඇති බවත් කැරැුලිකාර පාර්ශ්වය කියා සිටියි. අතුරුදන් එම පිරිස ගඩාෆි හමුදා අතින් ඝාතනයට ලක්වන්නට ඇතැයි කැරැලිකරුවෝ සැක කරති.

ගඩාෆි සෙවිල්ල

ලිබියානු නායක ගඩාෆි තවමත් ලොවින් අතුරුදන්ව සිටියි. ඔහු ගැන කිසිදු ආරංචියක් මෙතෙක් දැනගන්න ලැබී නැත. අතුරුදන් වූ ලිබියානු නායකයා සෙවීමට තමන් ද පරීක්ෂණ ආරම්භ කර ඇතැයි ඇමෙරිකාවේ සී.අයි.ඒ. බුද්ධි අංශය පවසා ඇති අතර දශක කිහිපයක් තිස්සේ ගඩාෆි ගැන විමසිල්ලෙන් සිටි නිසා ගඩාෆි ආ ගිය තැන් ගැනත් ගඩාෆිගේ මිතුරන් ගැනත් තමන් හොඳින් දන්නා බව සී.අයි.ඒ. පරීක්ෂකවරු වැඩිදුරටත් කියා සිටිති. ‘ජාතික අන්තර්වාර මණ්ඩලය’ නිවේදනය කර ඇත්තේ අතුරුදන්ව සිටින ගඩාෆි ජීවග‍්‍රහයෙන් හෝ මරා හෝ අල්ලා දෙන කෙනකුට ඇමෙරිකන් ඩොලර් ලක්ෂ 17 ක ත්‍යාගයක් පිරිනමන බවය.
මේ අතර ගඩාෆිගේ බිරිය, දියණිය සහ පුතුන් දෙදෙනෙක් කැරැලිකරුවන්ගෙන් බේරී රැකවරණ පතා අසල්වැසි ඇල්ජීරියාවට පළා ගියහ. -ලිබියා නායක ගඩාෆිගේ බිරිය සයිෆා, දියණිය අයීෂා, පුතුන් දෙදෙනකු ඔවුන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන් ද සමඟ පෙරේදා රාතී‍්‍ර 8.45 ට ලිබියා/ඇල්ජීරියානු දේශසීමාව හරහා ඇල්ජීරියාවට පැමිණියා” යැයි ඇල්ජීරියානු විදේශ කටයුතු අමත්‍යාංශය මාධ්‍ය හමුවක් පවත්වමින් නිවේදනය කරයි. ඒ බව එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ ලේකම් බෑන් කී මූන්ට මෙන්ම ලිබියා අන්තර්වාර පාලක මණ්ඩලයේ කැරැුලි නායක මොහොමඞ් ජිබ්රිල්ට ද තමන් දැනුම් දුන් බව ඇල්ජීරියානු රජය වැඩිදුරටත් කියා සිටියි. ලිබියාවේ අසල්වැසි රාජ්‍යයක් වන ඇල්ජීරියාව කැරැලිකාර පාර්ශ්වයට සහාය නොදක්වන අතර කැරැුලිකරුවන් විසින් පිහිටුවූ රජය ලිබියාවේ සැබෑ රජය ලෙස තවමත් පිළිගෙන නැත.
ලිබියා අන්තර්වාර පාලක මණ්ඩලය ඇල්ජීරියානු රජයට දන්වා ඇත්තේ ගඩාෆිගේ පවුලේ සාමාජිකයන් වහා ලිබියාවට පිටුවහල් කරන ලෙසටය. එහෙත් ඇල්ජීරියා රජය තවමත් ඊට පිළිතුරු දක්වා නැත. මේ අතර ලිබියානු කැරැලිකාර පාර්ශ්වය පවසන්නේ ගඩාෆි පවුලේ අයට ඇල්ජීරියාවේ සිට වෙනත් රටකට පලා යෑමට ඇල්ජීරියානු රජය සහාය දක්වන්න සූදානමින් සිටින බවය. ගඩාෆිගේ පවුලේ සාමාජිකයන්ට රැුකවරණ නොදිය යුතු බවත් ඔවුන්ට එරෙහිව නඩු පවරා නීති මගින් දඬුවම් කළ යුතු බවත් ලිබියානු කැරැලිකාර පාර්ශ්වය අවධාරණය කරයි.
මේ අතර ගඩාෆිගේ තවත් පුතකු වන කමීස් කැරැලිකරුවන් එල්ල කළ ප‍්‍රහාරයකින් මියගිය බව ලිබියානු අන්තර්වාර පාලක මණ්ඩලය නිවේදනය කර තිබෙන නමුත් ඒ බව තහවුරු කිරීමට ඔවුන්ට නොහැකි වී තිබේ.